میکروسکوپ نیروی اتمی
میکروسْکوپ نیروی اتمی (atomic force microscope)
نوعی میکروسکوپ برای تولید تصویری بزرگ، با کمک کاونده‌ای از جنس الماس. این میکروسکوپ در اواخر دهۀ ۱۹۸۰ ساخته شد. کاوندۀ الماس، با نوک فوق‌العاده ظریفی که ممکن است از یک اتم تشکیل شده باشد، روی سطح نمونۀ موردنظر کشیده می‌شود تا نمای پربند[۱]ی سطح را «حس» کند. نوک کاونده، در واقع مانند سوزن گرامافون عمل می‌کند و سطح نمونه را می‌خواند. حرکت بسیار ظریفِ بالا و پایین رفتن کاونده، به کمک رایانه تبدیل به تصویری از سطح می‌شود و روی پرده به نمایش درمی‌آید. از آن‌جا‌که برخلاف میکروسکوپ تونلی‌روبشی[۲]، در این دستگاه نیازی نیست نمونۀ مورد بررسی به لحاظ الکتریکی رسانا باشد، این میکروسکوپ برای نمونه‌های زیست‌شناختی هم کاربرد دارد.