آلبرتی، لیون باتیستا (۱۴۰۴ـ۱۴۷۲م)
آلبِرْتی، لِئون باتیسْتا (۱۴۰۴ـ۱۴۷۲م)(Alberti, Leon Battista)
معمار و نظریه‌پرداز ایتالیایی در دورۀ رنسانس[۱]. اصول معماریِ کلاسیک[۲] را شرح داد؛ کتابش با نام در باب معماری[۳]، که نگارش آن را در ۱۴۵۲م آغاز کرد و تا هنگام مرگ به آن پرداخت، دربرگیرندۀ اصلاحات این اصول در دورۀ رنسانس است؛ این کتاب در ۱۴۸۵م منتشر، و در ۱۹۵۵ با نام ده دفتر در باب معماری[۴] به انگلیسی ترجمه شد. طرح‌های آلبرتی برای کلیساهای سان سباستیانو[۵]، که در ۱۴۶۰م آغاز شد، و سان آندرِ‌آ[۶] (۱۴۷۰م، هر دو در مانتوا[۷]) ـ تنها بناهای باقی‌مانده‌ای که آلبرتی آن‌ها را به‌تمامی طراحی کرد ـ به‌سبب به‌کارگیری شیوۀ بیان کلاسیک بارزند، و ظهور مانریسم (شیوه‌گری)[۸] را بشارت می‌دهند. رساله‌هایش در باب نقاشی (۱۴۳۶م) و مجسمه‌سازی (ح ۱۴۶۴م)، نخستین رساله‌هایی بودند که در آن‌ها علاوه‌بر فن، به نظریه نیز پرداخته شده است. آلبرتی آثاری نیز در ریاضی، اخلاق، دین، و دستورزبان نگاشت.