المپیک، بازی های
المپیک، بازی‌های (Olympic Games)
مسابقات ورزشی در المپیا[۱] در یونان باستان که هر چهار سال یک‌بار با اعلام یک صلح مقدس برگزار می‌شد و سابقۀ آن به ۷۷۶پ‌م برمی‌گردد. شرکت زنان در این مسابقات ممنوع بود و مردان به‌صورت عریان شرکت می‌کردند. بازی‌های باستان در ۳۹۴م متوقف شد. بازی‌های کنونی از ۱۸۹۶ هر چهار سال یک‌بار برگزار می‌شود. از ۱۹۲۴ بازی‌های زمستانی هم جداگانه به بازی‌های المپیک افزوده شد و از ۱۹۹۴ بازی‌های تابستانی و زمستانی به فاصلۀ دو سال از یکدیگر برگزار می‌شوند.
بازی‌های کنونی. اولین دورۀ بازی‌های جدید المپیک در آتن در کشور یونان برگزار شد. این بازی‌ها را فردی فرانسوی به نام پیِر دو فردی، بارون دو کوبرتن[۲] (۱۸۶۳ـ۱۹۳۷) احیا کرد و هر چهار سال به استثنای ۱۹۱۶، ۱۹۴۰، و ۱۹۴۴ که دو جنگ جهانی مانع از برگزاری آن‌ها شد برگزار شده‌اند. دهمین سالگرد ویژۀ این بازی‌ها در ۱۹۰۶ در آتن برگزار شد. در اولین دورۀ بازی‌های پس از احیا، ۲۴۵ ورزشکار از چهارده کشور در نُه رشتۀ ورزشی حضور یافتند. در المپیک آتلانتا در ۱۹۹۶ بیش از ۱۰هزار ورزشکار از ۱۹۷ کشور در ۲۹ رشتۀ ورزشی شرکت کردند. شهر آتن که میزبانی اولین دورۀ بازی‌های جدید المپیک را در ۱۸۹۶ برعهده داشت، در ۱۹۹۷ به میزبانی بازی‌های سال ۲۰۰۴ برگزیده شد.
بازی‌های باستانی. از میان بازی‌های بسیاری که در یونان باستان برگزار می‌شد، بازی‌های المپیک قدیمی‌ترین و مشهورترین آن‌ها بودند. این ادعا را که شخصیتی افسانه‌ای یا حتی حقیقی بازی‌های المپیک را بنا نهاد نمی‌توان جدی گرفت. بازی‌ها رویدادی نبودند که ناگهان به‌وجود آمده باشند. از جشن‌های ساده و مذهبی تکامل یافتند و پرشکوه‌ترین رویداد ورزشی دوران باستان شدند. بنابراین منشأ آن‌ها کاملاً روشن نیست، گرچه شواهد به‌دست آمده از حفاری‌ها نشان می‌دهد که المپیا حداقل از ۱۳ قرن پ‌م مکانی مقدس بوده است. اولین اشارۀ تاریخی به این بازی‌ها در المپیا به ۷۷۶پ‌م برمی‌گردد، زمانی که آشپزی به‌نام کوروئبوس[۳]، از الیس[۴]۴، مسابقۀ دو سرعت «دروموس[۵]» را در مسافتی به اندازۀ یک طول ورزشگاه با پیروزی به‌پایان رساند. دوره‌های چهارسالۀ بازی‌های المپیک نیز از این تاریخ آغاز شده است.
مسابقات. بازی‌های المپیک در طول قرن‌ها توسعه یافت و بازی‌های بیشتری به آن‌ها افزوده شد. در ۷۲۴پ‌م «دیائولوس[۶]» به‌معنی دو برابر طول استادیوم به بازی‌ها اضافه شد. در ۷۲۰پ‌م «دولیخوس[۷]» به‌معنی ۲۴برابر طول زمین (معادل دوی ۵هزار متر فعلی) به مسابقات افزوده شد. همۀ این مسابقات به‌صورت رفت و برگشت در طول میدان بود و نه به‌صورت دو به دور میدان. مسابقات ارابه‌رانی و مشت‌زنی و پانکراتیوم[۸] (مخلوطی از مشت‌زنی و کشتی) ۷قرن پ‌م اضافه شدند و سپس در اعصار بعد رشته‌هایی جدید مانند پنج‌گانه (پنتاتلون[۹]) (شامل پرش طول، پرتاب دیسک، پرتاب نیزه، دو، و کشتی)، مسابقات جوانان، و مسابقات سربازان، قاصدان، و شیپورچی‌ها. علاوه‌بر این مسابقات، نقاشان و مجسمه‌سازان کارهای خود را عرضه می‌کردند و شاعران اشعار خود را می‌خواندند. در هر مناسبتی همۀ رقابت‌ها برگزار نمی‌شد.
توسعه. در ابتدا بازی‌ها فقط در یک روز برگزار می‌شد، اما بعد تعداد روزها به پنج افزایش یافت و روز آخر به تقدیم جوایز (که در آغاز فقط تاج گلی بود) اختصاص داشت که در ابتدای برنامه بود. سپس مراسم اختتامیه برگزار می‌شد و مراسم با ضیافتی به‌پایان می‌رسید. بازی‌ها مخصوص «آزادگان» یونانی بود و بردگان و خارجی‌ها و زنان از شرکت در آن‌ها محروم بودند. در ابتدا آنچه می‌توان روحیۀ آماتوری نامید حاکم بود، ولی به‌تدریج «حرفه‌ای‌گری» پای به عرصه نهاد و سرانجام جوایز نقدی چشمگیری به برندگان تعلق می‌گرفت. قهرمان المپیک قهرمان ملی شناخته می‌شد و مورد تحسین قرار می‌گرفت و جوایز مادی بسیاری دریافت می‌کرد.
| سال | محل |
|---|---|
| 1896 | آتن |
| 1900 | پاریس |
| 1904 | سن لوئی |
| 1908 | لندن |
| 1912 | استکهلم |
| 1916 | برگزار نشد |
| 1920 | آنتورپ |
| 1924 | پاریس |
| 1928 | آمستردام |
| 1932 | لوس آنجلس |
| 1936 | برلین |
| 1940 | برگزار نشد |
| 1944 | برگزار نشد |
| 1948 | لندن |
| 1952 | هلسینکی |
| 1956 | ملبورن |
| 1960 | رم |
| 1964 | توکیو |
| 1968 | مکزیکوسیتی |
| 1972 | مونیخ |
| 1976 | مونترآل |
| 1980 | مسکو |
| 1984 | لوس آنجلس |
| 1988 | سئول |
| 1992 | بارسلون |
| 1996 | آتلانتا |
| 2000 | سیدنی |
| 2004 | آتن |
| 2008 | پکن |
| 2012 | لندن |