خداحافظ رفیق
خداحافظ رفیق
نخستین فیلم بلند سینمایی امیر نادری و از اولین فیلم‌های موج نوی سینمای ایران. نادری به عنوان نویسنده و کارگردان این اثر را در سال 1350 تولید کرده است. موسیقی خداحافظ رفیق را اسفندیار منفردزاده ساخت و اولین اجرای ترانه‌ی «جمعه» (شهیار قنبری) با صدای فرهاد در این فیلم استفاده شد. فیلمبرداری و تدوین خداحافظ رفیق نیز به عهده‌ی علیرضا زرین‌دست بوده است. خداحافظ رفیق با وجود برخی اشکالات مانند به رخ‌کشیدن بیش از حد دوربین و کشدار بودن بعضی از صحنه‌ها که به پرسه‌زدن آدم‌های محوری در سطح شهر می‌پردازد و شخصیت‌پردازی نسبتا ضعیف، بیش از همه به جسارت‌های کارگردانش شناخته می‌شود. فیلم بر اساس داستان واقعی و منتشر شده در روزنامه‌ها درباره‌ی سرقت از یک طلافروشی ساخته شد و سعید راد را که یک بولینگ‌باز مشهور بود به سینما معرفی کرد. خداحافظ رفیق تحت تاثیر آثار نوآر، تلخ و گزنده و اصولا روایت یک شکست بود. خود نادری گفته بود که آن سال‌ها عاشق سینمای نوآر بوده و این فیلم هم محصول همان دوره است. فیلم فروش فوق‌العاده‌ای نداشت، اما ذوق و قریحه‌ی نادری در فیلم‌سازی را نشان داد.
خلاصه‌ی داستان
ناصر جوانی هفت‌خط و مارگزیده است که می‌داند دوران بازنشستگی‌اش نزدیک است. به همین دلیل می‌خواهد آخرین دزدیش را کرده و بعد از این کار کناره گرفته و با شیرین زندگی کند. او با جلال و خسرو به سرقت از یک جواهرفروشی دست می‌زند. خسرو پس از سرقت طی فرصتی تصمیم می‌گیرد جواهرات را به تنهایی تصاحب کند. جلال و ناصر، خسرو را پیدا کرده و جواهرات را از او می‌گیرند. بعد ناصر، جلال را که قصد ربودن جواهرات را کرده می‌کشد و قصد دارد با ترن فرار کند که خسرو سر می‌رسد و هر دو در مبارزه با هم کشته می‌شوند.
عوامل فیلم
کارگردان: امیر نادری
تهیه‌کننده: عباس شباویز؛ باربد طاهری
نویسنده: امیر نادری؛ ناصر نویدر
فیلم‌بردار: علیرضا زرین دست
تدوین: علیرضا زرین دست
بازیگران: سعید راد؛ زکریا هاشمی؛ سوسن سرمدی (وجستا)؛ جلال پیشوائیان؛ ایرن
موسیقی: اسفندیار منفردزاده
خواننده: فرهاد مهراد