آمفیزم
آمْفیزِم (emphysema)
نوعی بیماری غیرقابل درمان شش‌ها. شاخص آن تنگی نفس ناتوان‌کننده است. ازدست‌رفتن پیشروندۀ دیواره‌های نازکِ بین فضاهای هوایی (حبابچه‌ها[۱]) باعث کاهش سطح تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن می‌شود و درنتیجه، بافت شُش منبسط می‌شود. واژۀ آمفیزم همچنین به‌معنی وجود هوا در سایر بافت‌های بدن است. آمفیزم عمدتاً در مراحل پیشرفتۀ التهاب مزمن نایژه‌ها[۲] مشاهده می‌شود، ولی گاه در سایر بیماری‌های پایدار شش‌ها و بیماری‌های ناشی از استعمال دخانیات نیز دیده می‌شود. این بیماری بافت شُش را تخریب می‌کند و بافتی جوشگاهی[۳] به شکل تاول‌هایی پر از هوا، با نام بول[۴]، بر‌جا می‌گذارد. با پیشرفت بیماری، بول‌ها فضای بیشتری را در قفسۀ سینه اشغال می‌کنند و باعث پرهواشدن شُش‌ها و مشکلات تنفسی شدید می‌شوند. بول‌ها را می‌توان با عمل جراحی برداشت. از ۱۹۹۴ به بعد، در امریکا با استفاده از لیزر روشی با نام ترمیم شش با کاهش حجم[۵] به‌کار گرفته شده است که تاحدی موفقیت‌آمیز است. استفاده از لیزر مخصوصاً در مواردی سودمند است که آمفیزم منتشر است و بول‌ها لابه‌لای بافت سالم پراکنده‌اند. از آن‌جا که این عمل کمتر تهاجمی[۶] است، میزان بقا را تا ۹۰ درصد افزایش داده است و بیماران زودتر بهبود می‌یابند.