یزدی، ابراهیم (قزوین ۱۳۱۰ش)
یَزدی، ابراهیم (قزوین ۱۳۱۰ش-۶ شهریور ۱۳۹۶)
ابراهیم یزدی | |
---|---|
زادروز |
قزوین ۱۳۱۰ش |
درگذشت | ۶ شهریور ۱۳۹۶ش |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات و محل تحصیل | دکتری در رشته داروسازی و تومورشناسی مولکولی و تغذیه از امریکا |
شغل و تخصص اصلی | مبارز سیاسی |
خویشاوندان سرشناس | تاریخ ایران |
جوایز و افتخارات | جنگ بی پایان؛ بررسی نهضت های صدساله ایران |
مبارز سیاسی ایرانی، دبیرکل نهضت آزادی ایران و وزیر خارجۀ دولت موقت در اوایل جمهوری اسلامی. در رشتۀ داروسازی و تومورشناسی مولکولی و تغذیه از دانشگاههای امریکا دانشنامۀ پزشکی گرفت و مدتها در دانشگاه تهران و چند دانشگاه امریکا تدریس کرد. در جوانی به عضویت نهضت خداپرستان سوسیالیست درآمد و با تشکیل نهضت مقاومت ملی بدان پیوست. از دهۀ ۱۳۴۰ وارد نهضت آزادی ایران شد و سپس در زمان تحصیل در امریکا انجمنهای اسلامی دانشجویان امریکا و کانادا را بنیاد نهاد. وی بههمراه دکتر مصطفی چمران و دکتر علی شریعتی نهضت آزادی ایران خارج از کشور را سازماندهی و نشریات و کتب بسیاری علیه رژیم پهلوی منتشر کرد. مدتی نیز در مصر و لبنان آموزش چریکی دید. ارتباط گستردهای با جریانها و سازمانهای سیاسی خاورمیانه داشت و از آغاز نهضت امام خمینی (ره) با ایشان همراه بود. یزدی در ترکیه و عراق مرتباً با امام خمینی (ره) دیدار و مذاکره داشته و در پاریس نیز همراه ایشان بوده است. وی از سوی امام به عضویت شورای انقلاب انتخاب شد و پس از استعفای دکتر کریم سنجابی، مسئولیت وزارت خارجه در دولت موقت را برعهده گرفت. با استعفای مهندس بازرگان و کناررفتن دولت موقت، یزدی سرپرست مؤسسۀ کیهان و نمایندۀ مجلس شورای اسلامی در اولین دورۀ آن بود و پس از درگذشت بازرگان، به دبیرکلی نهضت آزادی ایران برگزیده شد. از آثار اوست: جنگ بیپایان؛ بررسی نهضتهای صدسالۀ ایران؛ آخرین تلاشها در آخرین روزها؛ بررسی سفر ژنرال هایزر به ایران؛ امریکا در تدارک ویتنامهای دیگر؛ شورشگری و ضدشورشگری.