مرگ یزدگرد (فیلم)
فیلم بلند سینمایی به کارگردانی بهرام بیضایی. بیضایی به عنوان نویسنده، کارگردان، تهیهکننده و تدوینگر این فیلم را در سال 1360 از روی نمایشنامهای با همین نام (با نویسندگی خود او) دربارهی مرگ یزدگرد سوم و حملهی اعراب، برای شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران ساخت. مرگ یزدگرد در اولین دورهی جشنواره فیلم فجر (1361) به نمایش درآمد و پس از آن برای همیشه توقیف شد. این فیلم که با عوامل اصلی اجرای تئاتریاش ساخته شده، طی سالهای دههی 1360 از شبکهی اول سیما و برخی شبکههای استانی پخش شده است. نقشهای اصلی مرگ یزدگرد را مهدی هاشمی و سوسن تسلیمی بازی کردهاند.
خلاصۀ داستان
مؤبد، سركرده و سردار سپاه یزدگرد سوم در آسیابی نزدیك مرو گرد میآیند تا آسیابان، همسر و دختر او را به اتهام قتل پادشاه محاكمه كنند. روایتهای آسیابان و همسر و دخترش با هم تعارض دارد: یكی میگوید پادشاه را به جرم تجاوز به همسرش كشته، دیگری میگوید جسدی كه با جامهی پادشاه بر میانهی آسیاب افتاده آسیابان است كه به دست پادشاه كشته شده تا همه تصور كنند كه پادشاه مرده است. بیرون از آسیاب سپاه شاه مقتول با اعراب مسلمان در جنگ و گریزند. لحظهای كه داوری به پایان میرسد و صاحب منصبان سپاه حكم بر برائت آسیابان و خانوادهاش میدهند سربازی خبر از پیشروی اعراب میآورد. همسر آسیابان میگوید كه داوری به پایان نرسیده است و اینك داوران اصلی، با پرچمهای سیاه، از راه میرسند.
برخی از بازیگران و عوامل تولید
کارگردان: بهرام بیضایی
دستیار کارگردان: واروژ کریممسیحی
تهیهکننده: بهرام بیضایی
نویسنده: بهرام بیضایی
فیلمبردار: مهرداد فخیمی
تدوین: بهرام بیضایی
طراح لباس: ایرج رامینفر
چهرهپرداز: عبدالله اسکندری؛ جلالالدین معیریان
موسیقی: بابک بیات
بازیگران: سوسن تسلیمی؛ مهدی هاشمی؛ یاسمن آرامی؛ امین تارخ؛ محمود بهروزیان؛ کریم اکبری مبارکه؛ علیرضا خمسه