باخ، یوهان سباستیان (۱۶۸۵ـ۱۷۵۰)
| یوهان سباستیان باخ Johann Sebastian Bach | |
|---|---|
| زادروز |
آیزناخ ۱۶۸۵م |
| درگذشت | ۱۷۵۰م |
| ملیت | آلـمانی |
| شغل و تخصص اصلی | آهنـگ ساز |
| آثار | شش کنسرتوهای براندنبورگ (۱۷۲۱)، کانتات های مشهورش: مسیح در بند مرگ بود، بگریید، شکوه کنید، پریشان شوید، بترسید و اندوهم فراوان بود |
| گروه مقاله | موسیقی |
| خویشاوندان سرشناس | ماریا باربارا باخ (همسر اول) ،آنا ماگدالنا وولکنس (همسر دومش )، ویلهلم فریدمان و کارل فیلیپ امانویل (پسرها) |
باخ، یوهان سباستیان (۱۶۸۵ـ۱۷۵۰)(Bach, Johann Sebastian)
آهنگ‌ساز آلمانی. استاد کنترپوآن[۱]، که موسیقی‌اش تجلّی تمام‌عیار سبک پولی‌فونیک باروک[۲] است. آثار ارکستری او عبارت‌اند از شش کنسرتوهای براندنبورگ[۳] (۱۷۲۱)، کنسرتوهای دیگر برای ساز کلاویه‌دار و ویولن، چهار سوییت ارکستری، سونات‌هایی برای سازهای گوناگون، سه پارتیتا و سه سونات برای ویولن و شش سوییت ویولن‌سل بدون همراهی. موسیقی باخ برای سازهای کلاویه‌دار، کلاویه و ارگ، فوگ‌ها، و موسیقی کُرال او همگی از اهمیت یکسانی برخوردارند؛ او موسیقی مجلسی[۴] و ترانه تصنیف کرد، و لید[۵] نیز می‌ساخت. مناصبی در دربار وایمار[۶] و آنهالت کوتِن[۷] داشت، و از ۱۷۲۳ تا پایان عمر نیز سرپرست موسیقی مدرسۀ کُر سن توماس[۸] در لایپزیگ[۹] بود. باخ دوبار ازدواج کرد و بیش از بیست فرزند داشت (که تعدادی از آنان در کودکی مردند). همسر دومش، آنا ماگدالنا وولکِنس[۱۰]، خوانندۀ سوپرانو بود؛ و هنگامی‌که باخ بینایی خود را از دست داد، برایش کار می‌کرد. هرچند معاصران باخ همواره قدر او را نمی‌شناختند، یوهان نیکلاوس فورکِل[۱۱] (۱۷۴۹ـ۱۸۱۸)، نخستین زندگی‌نامه‌نویس مهمش، در کتاب دربارۀ زندگی، هنر، و آثار هنری یوهان سباستیان باخ[۱۲] (۱۸۰۲) جایگاه او را در دنیای موسیقی چنین توصیف کرد: «او رودخانه‌ای است که تمامی آهنگ‌سازان دیگر از آن منشعب می‌شوند.» باخ در آیزناخ[۱۳]، در خانواده‌ای از موسیقی‌دانان تراز اول، به‌دنیا آمد. پس از مرگ پدرش در ۱۶۹۵ به اُردروف[۱۴] رفت و زیرنظر برادرش یوهان کریستوف[۱۵] به‌تحصیل پرداخت. در ۱۵سالگی در لونبورگ[۱۶] خوانندۀ کُر شد، و در ۱۹سالگی به‌سمت نوازندۀ ویولن به‌استخدام ارکستر دربارِ دوک وایمار درآمد، اما همان سال کارش را ترک کرد تا در آرنشتات[۱۷] ارگ بنوازد. در ۱۷۰۵ سفری به لوبک[۱۸] کرد تا ارگ‌نوازیِ دیتریش بوکسته‌هوده[۱۹] را بشنود. باخ در ۱۷۰۷ در میولهاوزن[۲۰] سکونت کرد، و در آن‌جا با دخترعموی خود، ماریا باربارا باخ[۲۱]، ازدواج کرد؛ ویلهلم فریدمان[۲۲] و کارل فیلیپ اِمانوئل[۲۳]، دو پسر از هفت فرزند این زوج بودند. یک سال بعد باخ به وایمار بازگشت و ارگ‌نواز دربار شد، و نُه سال در آن شهر ماند؛ طی این دوران کانتات[۲۴]های مشهوری همچون مسیح در بند مرگ بود[۲۵]؛ بگریید، شکوه کنید، پریشان شوید، بترسید[۲۶] و اندوهم فراوان بود[۲۷] را ساخت. در ۱۷۱۷ در سمت رهبر موسیقی[۲۸] به استخدام دربار لئوپولد[۲۹]، شاهزادۀ آنهالت کوتِن، درآمد. در ۱۷۲۰ همسرش را از دست داد و در ۱۷۲۱ با آنا ماگدالنا ازدواج کرد و پدر سیزده فرزند دیگر شد. باخ در کوتِن چندان فرصتی برای ساختن موسیقی کلیسایی نداشت و در آن‌جا بیشتر آثارِ سازی نوشت، ازجمله کنسرتوهای براندنبورگ سوییت‌های ارکستری[۳۰]، و آثاری برای تک‌نوازی ویولن‌سل و ویولن. در این آثار، موسیقیِ سازی گویی برای نخستین‌بار از محافل خصوصی به مجامع عمومی راه یافت. در ۱۷۲۳ در کلیسای سن توماس لایپزیگ، به‌جای کونائو[۳۱]، رهبر آواز شد و بدین وسیله دوباره به موسیقی کلیسایی بازگشت. تا پایان عمر آن‌جا ماند و برخی از بزرگ‌ترین آثارش را پدید آورد، ازجمله مس سی مینور، پاسیون قدیس متّی[۳۲]، و واریاسون‌های گُلدبرگ[۳۳]. در ۱۷۴۹ بینایی خود را از دست داد؛ در ۱۷۵۰ عمل جراحی ناموفقی روی چشمش انجام شد، به‌طوری که ماه‌های آخر عمر خود را در نابینایی کامل به‌سر برد. هرچند باخ از زمرۀ دگرگون‌کنندگان شگرف فرم‌های موسیقی برشمرده نمی‌شود، با پلی‌فون‌های خلّاق و معنویت عمیق خود، به گونه‌ای استثنایی بر الگوهای موسیقایی عصر خویش تأثیر نهاد؛ تمامی آثار او «به شُکوه اعظم پروردگار» تقدیم شده‌اند.
- ↑ Counterpoint
- ↑ baroque polyphonic style
- ↑ Brandenburg Concertos
- ↑ chamber music
- ↑ lied
- ↑ Weimar
- ↑ Anhalt-Köthen
- ↑ St Thomas
- ↑ Leipzig
- ↑ Anna Magdalena Wülkens
- ↑ Johann Nikolaus Forkel
- ↑ Johann Sebastian Bach Leben, Kunst, and Kunstwerke
- ↑ Eisenach
- ↑ Ohrdruf
- ↑ Johann Christoph
- ↑ Lüneburg
- ↑ Arnstadt
- ↑ Lübeck
- ↑ Dietrich Buxtehude
- ↑ Mühlhausen
- ↑ Maria Barbara Bach
- ↑ Wilhelm Friedemann
- ↑ Carl Philip Emanuel
- ↑ cantat
- ↑ Christ Lag in Todesbanden
- ↑ Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen
- ↑ Ich hatte viel Bekümmernis
- ↑ composer
- ↑ Leopold
- ↑ Orchestral Suites
- ↑ Kühnau
- ↑ St Matthew Passion
- ↑ Goldberg Variations