جناب دماوندی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۱۷ توسط Nazanin (بحث | مشارکت‌ها)
کورنل وایلد
Cornel Wilde
زادروز نیویورک ۱۹۱۵م
درگذشت ۱۹۸۹م
ملیت امریکایی
شغل و تخصص اصلی بازیگر و کارگردان
آثار طعمۀ برهنه (۱۹۶۶)، ساحل سرخ (۱۹۶۷)، و نابودی علفزار (۱۹۷۰)
گروه مقاله سینما

جناب دماوندی (۱۲۶۴ـ۱۳۵۲ش)

جناب دماوندي


(نام اصلی: محمد فلاحی) ردیف­‌دان، خواننده و منبری‌­خوان ایرانی. در روستای احمدآباد دماوند به دنیا آمد. پدرش، ملا محمدعلی میرزا (معروف به میرزای معلم)، معلم سلطان مراد میرزا حسام‌­السلطنه- فرزند عباس میرزای قاجار- بود. ملاعلی، فرزندش را برای تحصیل به مدرسه‌ی صدر تهران برد. محمد هم­زمان با تحصیل، ردیف آوازی و فن خوانندگی و همچنین اذان گفتن را نزد آقا جعفر لاهیجی یاد گرفت. او بعدتر موذن عین‌­الدوله (صدراعظم مظفرالدین شاه) شده. بعد از دوران تحصیل، به اصفهان می­‌رود و نزد سیدعبدالرحیم (استاد آواز اصفهانی) با آواز مکتب اصفهان نیز آشنا می‌­شود. در همین دوره مدتی با سیدعبدالرحیم، نزد خوانین اصفهانی می­‌رود. او بعدتر به تهران می­‌آید و با خاندان فراهانی (میرزا حسینقلی، میرزا عبداالله و حاج علی‌­اکبر خان شهنازی) و نیز با درویش خان، طاهرزاده، حسین خان اسماعیل­‌زاده، اقبال آذر و بسیاری دیگر معاشر می­‌شود و ضمن برگزاری اجراهایی، از هریک چیزی یاد می‌­گیرد. گویا در همین دوره است که به جناب دماوندی شهرت یافته.

در اولین دوره‌ی ضبط صفحات ایرانی (1906ـ 1915)، که بخشی در تهران و بخش دیگر در تفلیس، لندن و پاریس ضبط شده است، از صدای جناب دماوندی صفحاتی باقی مانده است. از جمله آواز شور (همراه تار میرزا اسدالله خان)؛ آواز افشاری (همراه تار میرزا حسینقلی)؛ آواز مخالف (با کمانچه‌ی حسین خان اسماعیل­‌زاده)؛ شور، دشتی و بیات اصفهان (همراه تار میرزا حسینقلی) و صفحه‌ی اذان و مناجات او. علاوه بر این او اجراهایی نیز با علی‌­اکبرخان شهنازی و مرتضی خان نی­‌داوود (از جمله صفحه‌­ای در بیات ترک و افشاری که در سال 1290 و در تهران ضبط شده) داشته است. دماوندی در زمان حاکمیت سردار اسعد در مشهد نیز، همراه با تار محمدعلی شهابی، کنسرتی برای عموم مردم برگزار کرده است. هرچند رسیدن به نتیجه‌­ای روشن و مطمئن درباره‌ی سبک آوازی جناب دماوندی، با تکیه بر صفحاتی که از او باقی مانده دشوار است، اما آواز او به شیوه‌ی خراسانی نزدیک­تر است تا شیوه‌ی اصفهانی.

دماوندی در احمدآباد دماوند به خاک سپرده شده. به مناسبت سی­‌امین سالگرد درگذشت او، در 4 دی 1382 در فرهنگسرای کوثر دماوند یادواره­ای برگزار شده است.