سرنا
سُرْنا
از سازهای بادی با زبانۀ منفرد دولایه. این ساز در اغلب نواحی ایران رایج است و نام‌های دیگر آن در متون ادبیات و موسیقی قدیم ایران، عبارت‌اند از سورنا، سرنای، و سورنای. علاوه‌بر این، در برخی از نواحی ایران، سرنا با نام اختصاصی «ساز» نیز مشهور است. ساز مذکور از گذشته‌های دور با اندازه‌های مختلف در ایران رایج بوده و از بدنه‌ای مخروطی با دهانه‌ای شیپوری، انبرک داخل بدنه، میل و زبانه تشکیل شده است. این ساز دارای هفت سوراخ صوتی در جلو و یک سوراخ در پشت است؛ اما سرناهایی با شش یا حتی پنج سوراخ نیز وجود دارد. شیوۀ دمیدن در سرنا ممتد و در اصطلاح به‌صورت نفس برگردان است. این ساز را در اصل در مجالس عروسی و شادمانی روستاها و ایلات و عشایر می‌نوازند؛ اما در برخی مناطق در مجالس عزاداری یا نمایش‌های تعزیه نیز نواخته می‌شود. سرنا در گذشته، در نقاره‌خانه‌ها نیز کاربرد داشته است. انواع دهل، انواع نقاره و در برخی موارد تمبک و ندرتاً دایره نیز سازهای همراهی‌کنندۀ سرنایند. بدنۀ این ساز معمولاً از چوب‌های سخت و مقاوم مانند شمشاد، اُرس، زبان گنجشک، و زردآلو است.