آرامگاه ملا حسن کاشی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آرامگاه ملاحسن کاشی
نام فارسی آرامگاه ملاحسن کاشی
کشور ایران
استان زنجان
نام‌های دیگر بقعه‌­ی ملاحسن کاشی
موقعیت جنوب سلطانیه و یک کیلومتری گنبد سلطانیه
کاربری مذهبی
مشخصات معماری کوشکی هشت ضلعی، با گنبدخانه‌­ای با گنبد دو پوششی در میانه و ایوان­‌هایی در چهار ضلع آن
زمان ساخت قرن 10ق

آرامگاه ملاحسن کاشی (Molla Hassan Kashi Mausoleum)

نمای بیرونی آرامگاه

 

(یا: بقعه­‌ی ملاحسن کاشی) بنایی تاریخی مربوط به قرن 10ق در سلطانیه. در سفرنامه‌­ی ادیب­‌الممالک فراهانی، ملاحسن کاشی (صاحب این مقبره) از علمای دوره­‌ی سلطان محمد خدابنده معرفی شده است. در منابع متأخرتر، این بنا را مقبره­‌ی ملاحسن کاشی (معروف به شیرازی) دانسته‌­اند. بعضی او را از علمای دوره‌ی ایلخانی و برخی دوره­‌ی صفوی خوانده‌­اند. ماده تاریخ کتیبه­‌ی بنا سال ۹۳۷ق را نشان می­‌دهد. براساس منابع موجود، این بنا در باغی مصفا واقع بوده، که امروزه تنها سردر آن در نزدیکی بنای مقبره باقی مانده است. مقبره در جنوب سلطانیه و یک کیلومتری گنبد_سلطانیه قرار دارد. آرامگاه نخست به دستور شاه تهماسب اول در اواخر سلطنت او بنا شد و در زمان فتحعلی شاه تزئینات داخلی­ بنا که مقرنس­‌کاری گچی است به هزینه­‌ی عبدالله میرزا دارا (حاکم زنجان) اضافه شدند. این مقبره در اواخر دوره­‌ی پهلوی به صورت محدود و در سال 1397 قدری مفصل‌­تر مرمت شده است.

مقبره در تاریخ 15 دی 1310 به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

ویژگی‌های معماری

بنا کوشکی هشت‌ضلعی است، با گنبدخانه‌­ای با گنبد دوپوششی (که پوشش تزئینی­‌ای نیز بر آن اضافه شده) در میانه و ایوان­‌هایی در چهار ضلع آن. گنبد بر هسته­‌ی چهارگوش مرکزی استقرار یافته و ساقه­‌ی نسبتاً بلندی دارد. اضلاع بیرونی گنبدخانه به قرینه­‌ی­ مقابل هم، هریک 5.8 و 7.70متر طول دارند. پوش خارجی گنبد گریوی بلند و پوششی از کاشی دارد. پوشش داخلی گنبد با مقرنس و گچ‌­بری تزیین شده است.

 

منابع