اعمال حقوقی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَعمال حقوقی

در معنای وسیع، هر عمل یا واقعۀ حقوقی اعم از فعل یا ترک فعل، ارادی یا غیرارادی که یک اثر حقوقی و قانونی را به دنبال می‌آورد. اعمال حقوقی در این مفهوم عام را وقایع حقوقی گویند که ارادۀ شخص در ایجاد آن نقشی ندارد، مانند تولد یا فوت، یا اگر اصل واقعۀ حقوقی با ارادۀ شخص رخ داده است، اثر حقوقی که قانون بر آن مترتب می‌کند تابع خواست شخص نیست، مانند اتلاف مال غیر که گرچه عمل اتلاف، از روی اراده است و اثر حقوقی آن (مسئولیت) ناشی از قانون. اعمال حقوقی به معنای خاص، اعمال اراده است که اثر حقوقی آن نیز مورد نظر شخص بوده است، مانند عمل خریدار و فروشنده در بیع، و نیز عمل طرفین در سایر قراردادها و عقود و همچنین مانند ابراء و سایر ایقاعات (← ایقاع). در اعمال حقوقی ارادی، انجام عمل مبتنی بر ارادۀ شخص است و اثر حقوقی حاصل از آن نیز موافق با خواست و ارادۀ اوست که قانون نیز آن را به رسمیت می‌شناسد، مانند اثر عمل فروشنده که انتقال مبیع است به خریدار، یا بالعکس.