ایاز
اَیاز ( ـ۴۴۹ق)
(یا: ابوالنجم ایاز بن اُیماق) غلام محبوب و رئیس ساقی‌های دربار محمود غزنوی. ایاز فرزند اُیماق و معشوق سلطان محمود غزنوی بود. علاقۀ محمود به وی در اشعار شاعرانی، چون حافظ، عطار، سعدی، مولوی، نظامی، و خاقانی آمده است. زلالی خوانساری منظومه‌ای در این باب ساخته است. اما شرح زندگی او در پس پرده‌ای از افسانه و داستان پنهان است. پس از مرگ سلطان محمود (۴۲۱ق)، ایاز از پیوستن به محمد غزنوی خودداری کرد و با بیشتر غلامان، قصر را برای پیوستن به مسعود ترک کرد. سپس به حکومت ری منصوب شد. کمی بعد ایاز از جانب سلطان مسعود غزنوی، حاکم قُصدار و کرمان شد.