بادرنگبویه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بادْرَنگبویه

نام گیاهی از خانوادۀ نعنائیان (Labiatae) با نام علمی Mellisa Officinalis L. دارای خواص دارویی متعددی است. این گیاه در منابع پهلوی با نام وادرَنگ بوی (یعنی دارای بوی بادرنگ یا ترنج) و به‌عنوان گیاهی خوشبو و منسوب به ایزد نگهبان روز هشتم هر ماه خورشیدی آمده است. نام جنس این گیاه از واژۀ ملیسوفیلن (به معنیِ برگِ [محبوبِ] زنبور عسل) که دیوسقوریدس، حکیم یونانی، بر آن نهاده گرفته شده است. این گیاه علفی، معطّر، پایا، دارای ساقۀ چهارگوش کرکدار، برگ‌های سبز غشایی و گل‌های سفید مجتمع در چرخه‌های پُرگل با میوه‌های فندقۀ تخم‌مرغی شکل است. این گونه تنها گیاه متعلّق به جنس Mellisa است و در نواحی شمال، دامنه‌های البرز و شمال غرب ایران می‌روید. این گیاه برای همۀ بیماری‌های بلغمی و سوداوی نیش زدن بندپایان و گزش سگ هار، پیشگیری از فساد دندان، خوشبوکردن دهان، زخم روده، تحلیل ورم‌های بدن، تسکین درد دندان و مفاصل، تقویت قلب و بسیاری موارد دیگر مؤثر است. به علّت بوی خوش این گیاه که شبیه بادرنگ یا لیموترش است و همچنین خواص دارویی مشابه بسیاری از گونه‌های خانوادۀ نعنائیان، گاه بادرنگبویه (بادرنجبویه) را معادل بادروج (ریحان) می‌دانند و با فرنجمشک خلط شده است.