بجستان، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
بجستان از دیرزمان بخش و قریه‌ای در منطقۀ تاریخی [[قهستان، ناحیه قدیم|قهستان]] بوده و نام آن را شکل تصریف‌شدۀ بغستان یا باجستان دانسته‌اند. نشانی از این نام تا پیش از کتبِ تاریخی و جغرافیایی دورۀ [[اسماعیلیه]] و [[ایلخانان|ایلخانی]] نیست و پس از آن نیز عمدتاً نام آن را به عنوان روستا یا دهستانِ مناطق و ولایاتِ و شهرهای قهستان، [[نیشابور، شهرستان|نیشابور]]، [[هرات، شهر (ایران)|هرات]] و گناباد آورده‌اند. در تقسیمات کشوری اواخر دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]] بجستان به عنوان بخشی از شهرستان گناباد با مرکزیت شهر بجستان تأسیس شده و این بخش تا مصوبۀ جلسۀ مورخ 29 دی 1386 هیأت دولت (تصویب‌نامۀ انتزاع آن از شهرستان گناباد و ایجاد شهرستان تازه‌) بخشی از شهرستان مذکور بوده است.
بجستان از دیرزمان بخش و قریه‌ای در منطقۀ تاریخی [[قهستان، ناحیه قدیم|قهستان]] بوده و نام آن را شکل تصریف‌شدۀ بغستان یا باجستان دانسته‌اند. نشانی از این نام تا پیش از کتبِ تاریخی و جغرافیایی دورۀ [[اسماعیلیه]] و [[ایلخانان|ایلخانی]] نیست و پس از آن نیز عمدتاً نام آن را به عنوان روستا یا دهستانِ مناطق و ولایاتِ و شهرهای قهستان، [[نیشابور، شهرستان|نیشابور]]، [[هرات، شهر (ایران)|هرات]] و گناباد آورده‌اند. در تقسیمات کشوری اواخر دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]] بجستان به عنوان بخشی از شهرستان گناباد با مرکزیت شهر بجستان تأسیس شده و این بخش تا مصوبۀ جلسۀ مورخ 29 دی 1386 هیأت دولت (تصویب‌نامۀ انتزاع آن از شهرستان گناباد و ایجاد شهرستان تازه‌) بخشی از شهرستان مذکور بوده است.


بجستان از لحاظ عارضه‌نگاری مشتمل است بر دو بخش: 1.بخش کوهستانی که شامل دو رشته‌کوهِ موازی در مناطق جنوب شرقی با جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی می‌شود. «منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ هلالی» با دره‌های سرسبز و عمیق و چشمه‌سارهای متعدد و پوشش گیاهی غنی و گونه‌های جانوری که همه تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست ایرانند در این بخش شهرستان قرار دارد. بلندترين کوه این منطقه، گركو، 2254متر ارتفاع دارد. آب و هوای این منطقه معتدل و خشک است. 2.باقی مناطق که سرتاسر دشت و بیابان با تپه‌ماهورهای مختصر است. عمدۀ آبادی‌های شهرستان در دشت‌های آن تأسیس شده‌اند. آب و هوای این منطقه گرم و خشک، زمین‌ها عمدتاً شوره‌زار و فاقد نزولات آسمانی است. آب کشاورزی شهرستان از طریق قنوات، چشمه‌ها و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود و مهم‌ترین محصولات زراعی آن زعفران و پس از آن انار، زیره و پسته است. اکثریت مردم این شهرستان فارس‌زبان و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند.
بجستان از لحاظ عارضه‌نگاری مشتمل است بر دو بخش: 1.بخش کوهستانی که شامل دو رشته‌کوهِ موازی در مناطق جنوب شرقی با جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی می‌شود. «منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ هلالی» با دره‌های سرسبز و عمیق و چشمه‌سارهای متعدد و پوشش گیاهی غنی و گونه‌های جانوری که همه تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست ایرانند در این بخش شهرستان قرار دارد. بلندترين کوه این منطقه، گركو، 2254متر ارتفاع دارد. آب و هوای این منطقه معتدل و خشک است. 2.باقی مناطق که سرتاسر دشت و بیابان با تپه‌ماهورهای مختصر است. عمدۀ آبادی‌های شهرستان در دشت‌های آن تأسیس شده‌اند. آب و هوای این منطقه گرم و خشک، زمین‌ها عمدتاً شوره‌زار و فاقد نزولات آسمانی است. آب کشاورزی شهرستان از طریق قنوات، چشمه‌ها و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود و مهم‌ترین محصولات زراعی آن زعفران و پس از آن انار، زیره و پسته است. اکثریت مردم این شهرستان فارس‌زبان و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. آب کشاورزی شهرستان از طریق قنوات، چشمه‌ها و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود و مهم‌ترین محصولات زراعی آن زعفران و پس از آن انار، زیره و پسته است. اکثریت مردم این شهرستان فارس‌زبان و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. علاوه بر کشاورزی و دامداری که شغل غالب مردم بجستان است، در آبادی‌های آن تولید برخی مصنوعات دستی چون قالی‌، گیوه‌، نمد، گلیم و سبدهای حصیری نیز رونق زیادی دارد.
----
----

نسخهٔ ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۸

بجستان، شهرستان (County) Bajestan

واقع در نواحی جنوب غربی استان خراسان رضوی، به مرکزیت شهر بجستان. مشتمل است بر دو بخشِ مرکزی به مرکزیت شهر بجستان (شامل دهستان بجستان و دهستان جزین) و بخش یونسی به مرکزیت شهر یونسی (شامل دو دهستان یونسی و سردق). براساس سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت این شهرستان 31,207نفر است؛ برپایۀ اطلاعات مرکز آمار ایران، از این رقم حدود 51درصد روستانشین و حدود 49درصد شهرنشینند. شهرستان بجستان از شمال به شهرستان‌های بردسکن و خلیل‌آباد، از شرق به شهرستان گناباد، از جنوب به شهرستان فردوس در خراسان جنوبی، و از غرب به شهرستان بشرویه در خراسان جنوبی محدود شده است.

بجستان از دیرزمان بخش و قریه‌ای در منطقۀ تاریخی قهستان بوده و نام آن را شکل تصریف‌شدۀ بغستان یا باجستان دانسته‌اند. نشانی از این نام تا پیش از کتبِ تاریخی و جغرافیایی دورۀ اسماعیلیه و ایلخانی نیست و پس از آن نیز عمدتاً نام آن را به عنوان روستا یا دهستانِ مناطق و ولایاتِ و شهرهای قهستان، نیشابور، هرات و گناباد آورده‌اند. در تقسیمات کشوری اواخر دورۀ رضاشاه بجستان به عنوان بخشی از شهرستان گناباد با مرکزیت شهر بجستان تأسیس شده و این بخش تا مصوبۀ جلسۀ مورخ 29 دی 1386 هیأت دولت (تصویب‌نامۀ انتزاع آن از شهرستان گناباد و ایجاد شهرستان تازه‌) بخشی از شهرستان مذکور بوده است.

بجستان از لحاظ عارضه‌نگاری مشتمل است بر دو بخش: 1.بخش کوهستانی که شامل دو رشته‌کوهِ موازی در مناطق جنوب شرقی با جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی می‌شود. «منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ هلالی» با دره‌های سرسبز و عمیق و چشمه‌سارهای متعدد و پوشش گیاهی غنی و گونه‌های جانوری که همه تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست ایرانند در این بخش شهرستان قرار دارد. بلندترين کوه این منطقه، گركو، 2254متر ارتفاع دارد. آب و هوای این منطقه معتدل و خشک است. 2.باقی مناطق که سرتاسر دشت و بیابان با تپه‌ماهورهای مختصر است. عمدۀ آبادی‌های شهرستان در دشت‌های آن تأسیس شده‌اند. آب و هوای این منطقه گرم و خشک، زمین‌ها عمدتاً شوره‌زار و فاقد نزولات آسمانی است. آب کشاورزی شهرستان از طریق قنوات، چشمه‌ها و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود و مهم‌ترین محصولات زراعی آن زعفران و پس از آن انار، زیره و پسته است. اکثریت مردم این شهرستان فارس‌زبان و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. آب کشاورزی شهرستان از طریق قنوات، چشمه‌ها و چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تأمین می‌شود و مهم‌ترین محصولات زراعی آن زعفران و پس از آن انار، زیره و پسته است. اکثریت مردم این شهرستان فارس‌زبان و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. علاوه بر کشاورزی و دامداری که شغل غالب مردم بجستان است، در آبادی‌های آن تولید برخی مصنوعات دستی چون قالی‌، گیوه‌، نمد، گلیم و سبدهای حصیری نیز رونق زیادی دارد.