بدرخان پاشا

بَدرخان پاشا (بوتان ۱۲۱۷ ـ دمشق ۱۲۸۴ق)

بدرخان پاشا
زادروز	بوتان ۱۲۱۷ ق
درگذشت	دمشق ۱۲۸۴ق
ملیت	ترکیه ای
شغل و تخصص اصلی	فرمانروا
گروه مقاله	تاریخ جهان

امیرکرد ناحیۀ بوتان. از امرای استقلال‌طلب کُردستان عثمانی در قرن ۱۳ق. پس از مرگ پدرش در ۱۲۲۷ق/۱۲۳۷ق به امارت بوتان نشست. بدرخان اولین کسی بود که خواستار حکومت ملی برای کُردها شد و بدین سبب او را پدر ملی‌گرایی کُرد می‌دانند. وی پس از شکست میرمحمد (حاکم امارت سوران) رهبری قبایل کرد ـ ناحیۀ جزیره را به‌دست گرفت و با دیگر امرا و بزرگان کُرد متحد شد و در ۱۲۴۴ق اعلام استقلال کرد. بدرخان در سال‌های ۱۲۵۲ـ۱۲۵۴ق، حملۀ سپاه عثمانی را دفع کرد و در ۱۲۵۵ق با سلطان عثمانی پیمان صلح بست. وقتی عثمانی‌ها از ابراهیم پاشای مصری شکست خوردند، بدرخان شورش کرد و دامنۀ نفوذ او تا وان، موصل، ساوجبلاغ (بهاباد)، ارومیه و دیاربکر گسترش یافت. در ۱۲۶۱ق گروهی از نَسطوریان بر بدرخان شوریدند و او نیز به اشغال و غارت مناطق آنان پرداخت و تعدادی را اسیر کرده و به‌قتل رساند. دولت‌های اروپایی به منظور پشتیبانی از مسیحیان کردستان به دولت عثمانی اعتراض کردند. سلطان عثمانی به حافظ پاشا مأموریت داد تا بدرخان را به استانبول بیاورد ولی حافظ پاشا شکست خورد. دو سال بعد عثمان پاشا به جنگ بدرخان رفت. بدرخان مدت هشت ماه در دژ آروخ در محاصره بود و سپس همراه دو پسرش اسیر شد. پس از این شکست نخست به وارنای بلغارستان و سپس به کاندیا در جزیرۀ کرت و سرانجام به دمشق تبعید شد. وی مردی متدین و متشرع بود و با ارتشا، راهزنی و بی‌نظمی در مناطق تحت قلمرو خود به‌شدت مبارزه می‌کرد و امنیت و عدالت را در میان همه از جمله مسیحیان برقرار ساخت.