بوتیمار

بوتیمار

هر کدام از چندین گونۀ حواصیل‌های کوچک، به‌خصوص حواصیل معمولی Botaurus stellaris در اروپا و آسیا. این جانور محتاط، تنومند، زردرنگ، دارای خال‌های سیاه و قهوه‌ای تیره، منقار بلند و صدای غریومانند و بلندی است. عادت این جانور در عمود نگه‌داشتن گردن و منقارش نسبت به بدن، موجب می‌شود درطی روز در میان نیزارها پنهان بماند. نزدیک غروب قورباغه‌ها، خزندگان، و ماهی‌ها را شکار می‌کند و ساکن مناطق باتلاقی است. در ایران بوتیمار Botaurus stellaris و بوتیمار کوچک Ixobrychus minutus یافت می‌شود. این دو پرنده با هفت گونه حواصیل، سه گونه اگرت و یک گونه گاو‌چرانک خانوادۀ حواصیل در ایران هستند. در فرهنگ و ادب ایرانی این پرنده به غمخورک، مالک‌الحَزین، پرندۀ آبچَر معروف بوده و نیمه‌افسانه‌ای است. بنا‌به افسانه‌ها، نزدیک چشمه‌ها و نهرها و مانند این‌ها می‌نشیند و چون آب فروکش کند یا خشک شود غمگین می‌شود و افسرده می‌ماند، لذا در ادب فارسی و عربی نماد کسانی است که پیوسته نگران و اندوهگین‌اند. به‌رغم اختلاف‌نظرها، پذیرفتنی‌ترین مصداق را برای این پرنده «بَلَشون»، گونه‌ای از مرغان آبچَر ماهی‌خوار به‌نام Cinerea Ardea دانسته‌اند.