بیبرس اول

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بَیْبَرس اول (۶۲۰ـ۶۷۶ق)
(ملقب به: الملک الظاهر رکن‌الدین صالحی) چهارمین سلطان (حک: ۶۵۸‌ـ‌۶۷۶‌ق) از سلسلۀ ممالیک بحری. او در زمره غلامان ملک صالح نجم‌الدین ایوبی درآمد و به‌سبب شجاعت و لیاقتی که از خود نشان داد مقامی والا یافت. بیبرس در جنگ عین جالوت و قتل قُطُز (۶۵۸‌ق) شرکت داشت و سرانجام در ۶۵۸‌ق به‌سلطنت رسید. دوران حکومت هفده‌سالۀ او از باشکوه‌ترین دوران تاریخی مصر به‌شمار می‌رود. ساخت مدرسۀ ظاهریه به دستور وی در همان سال آغاز شد. بیبرس در ۶۶۲‌ق حمص را فتح کرد. در ۶۶۳‌ق از قاهره عازم جنگ با صلیبیان شد و مواضع آنان را یکی پس از دیگری اشغال کرد و بندر قیصریه را گرفت. در ۶۶۶‌ق یافا و انطاکیه را به متصرفات خود افزود. بیبرس در ۶۷۶‌ق براثر بیماری یا مسمومیت درگذشت. وی علی‌رغم آن‌که سال‌ها درگیر جنگ با دشمنان بود از آبادی مصر و شام و احداث مدارس و مساجد و نیز توجه به سایر مسائل حکومتی غافل نبود. کتاب سیرةالملک الظاهر بیبرس، با الهام از زندگی او نوشته شده است.