تاریخ طبرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تاریخ‌ طَبَرستان‌

کتابی‌ به‌ فارسی‌ در تاریخ‌ طبرستان‌ (مازندران‌) نوشته‌ ابن‌ اسفندیار. مولف‌ این کتاب‌ را در حدود ۶۱۳ق و در سه بخش‌ تاریخ‌ طبرستان‌، تاریخ‌ آل‌ زیار و آل‌ بویه‌، و تاریخ‌ آل‌ باوند تألیف کرده است. به‌نظر می‌رسد بخش‌ میانی‌ اثر ازبین‌ رفته‌ است‌ و گویا برای‌ ترمیم‌ این‌ افتادگی‌ها مطالبی‌ را بدان‌ افزوده‌اند و افزون بر آن‌ رویدادهای‌ کتاب‌ را تا ۷۵۰ق پی‌ گرفته‌اند. نثر کتاب‌ فنی‌ و در پاره‌ای‌ موارد به‌ تکلّف‌ و تصنّع‌ نزدیک‌ است. عبارات‌، اشعار و امثال‌ عربی‌ نیز در آن فراوان‌ دیده‌ می‌شود. تاریخ‌ طبرستان‌ منبعی معتبر در تاریخ‌ دودمان‌های‌ حکومتگر طبرستان‌ و گیلان‌ بوده‌ و مطالب‌ ارزنده‌ای‌ نیز دربارۀ‌ تاریخ‌ ایران‌ پیش‌ از اسلام‌ به‌ ویژه‌ دورۀ‌ ساسانی‌ دارد. این‌ اثر به تصحیح عباس‌ اقبال‌ آشتیانی‌ به‌چاپ رسید. ادوارد براون‌ نیز تلخیصی از آن را به‌ انگلیسی‌ ترجمه‌ کرده‌ است‌ (۱۹۰۵).