تاریخ فیروزشاهی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تاریخِ فیرُوزْشاهی

کتابی به فارسی در تاریخ هند، نوشتۀ ضیاءالدین‌ بَرَنی‌ (۶۸۴ـ پس‌ از ۷۵۸ق). این‌ کتاب‌ که‌ تألیف‌ آن‌ با مرگ مؤلف، در ۷۵۸ق، به‌‌پایان‌ رسیده است‌، رویدادهای‌ دوران سلاطین‌ دهلی‌ را از برآمدن‌ غیاث‌‌الدین‌ بَلْبَن‌ به‌ تخت‌ شاهی‌ در ۶۶۲ق، تا ششمین‌ سال‌ پادشاهی‌ جلال‌‌الدین‌ فیروز شاه‌ (۷۵۸ق) در بردارد و در واقع‌ ادامه و ذیل طبقات‌ ناصری‌ منهاج‌ سراج (تألیف در ۶۵۸ق)‌ است‌. تاریخ‌ فیروز شاهی‌، اندرزنامه‌ای‌ است‌ به‌ حاکمان‌ در اجرای وظیفۀ‌ حکومتی‌شان‌ برپایۀ‌ دستورهای‌ شریعت‌. مؤلف‌ در این‌ اثر، در مبحث‌ مربوط‌ به‌ هر سلطان‌، نظریات‌ سیاسی‌ـ‌ مذهبی‌ خود را به‌‌صورت‌ تمثیل‌ بیان‌ کرده‌ است‌. وی‌ افزون‌ بر اطلاعاتی‌ دربارۀ‌ دوران سلاطین‌ دهلی‌، به‌ ذکر شرح احوال شخصیت‌های‌ مشهور و شاعران‌ و صوفیان‌ و همچنین‌ چگونگی‌ اوضاع‌ اقتصادی‌ و اجتماعی‌ جامعه‌ نیز پرداخته‌ است‌. تاریخ‌ فیروز شاهی‌ از منابع‌ مهم‌ تاریخ‌ سلاطین‌ دهلی‌ است‌. اثری دیگر‌ به‌ همین‌ نام‌ را به‌ زبان‌ فارسی‌ شمس‌ سراج‌ عفیف‌ (قرن ۸ق) نوشته‌ که‌ دربارۀ تاریخ‌ پادشاهی فیروزشاه‌ تُغلق (۷۵۲ـ۷۹۰ق) است‌ و در حقیقت‌ دنبالۀ‌ تاریخ‌ فیروز شاهی‌ ضیاءالدین‌ بَرَنی‌ است‌. این‌ اثر در ۱۸۶۰ـ۱۸۶۲م در کلکته‌ به‌ طبع‌ رسید. بخش‌هایی‌ از تاریخ‌ فیروز شاهی‌ بَرَنی‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌ ترجمه‌ و چاپ‌ شده‌ است‌.