تبدل عناصر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تبدل عناصر (transmutation)

تبدیل یک عنصر شیمیایی به عنصر[۱] دیگر. تبدیل فلزات خاص به طلا[۲] از طریق ماده‌ای به نام حَجَرُالفَلاسِفِه[۳] یکی از دو هدف بلندپروازانۀ کیمیاگران عهد باستان بود. هدف دیگر دست‌یافتن به اکسیر زندگی بود که می‌بایست همۀ بیماری‌ها را شفا می‌داد، پیران را جوان می‌کرد، و جوانی را ابدی می‌ساخت. امکانِ یافتن حَجَرُالفَلاسِفِه با افکاری که مدت‌های طولانی مطرح بودند هماهنگی داشت و امیدوار بودند که بتوانند چنین ماده‌ای را بیابند. گاه و بیگاه فردی شیاد مدعی می‌شد که این ماده را یافته است. در جهان مدرن دریافته‌ایم که تبدیل یک عنصر به عنصر دیگر عملاً در فرآیند طبیعی رادیواکتیویته یا پرتوزایی[۴] روی می‌دهد و از طریق بمباران عناصر با ذرات پُرسرعت، با استفاده از دستگاه‌هایی مانند سیکلوترون، ممکن است. هر دو فرآیند تبدیل طبیعی و مصنوعی شامل تغییر تعداد پروتون‌[۵]های هستۀ اتم است و عناصر تبدلی به این شیوه تولید می‌شوند. وقتی هستۀ اتم با نوترون‌[۶]های حاصل از یک پیل اتمی یا رآکتور هسته‌ای[۷] بمباران شود، تعدادی نوترون جذب آن خواهند شد و درنتیجه، هسته‌ای ناپایدار به‌دست می‌آید. سپس، با تبدیل یکی از نوترون‌های هسته به پروتون، از طریق فروپاشی بتا، هسته پایدارتر و به هستۀ عنصر سنگین‌تر بعدی تبدیل می‌شود.



  1. element
  2. gold
  3. philosopher\'s stone
  4. radioactivity
  5. proton
  6. neutron
  7. nuclear reactor