تفصیل الآیات

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تَفْصیلُ‌‌الْآیات

نخستین فهرست موضوعی قرآن، اثر ژول لابوم، مستشرق فرانسوی. لابوم این اثر را بر مبنای ترجمۀ فرانسوی کازیمیرسکی از قرآن مجید تدوین و در ۱۸۷۷ منتشر کرد. این فهرست به هجده باب یا موضوع کلی، و هر موضوع کلی به موضوعات ریزتر، که مجموعاً ۳۵۰ موضوع می‌شود، تقسیم شده است. محمد فؤاد عبدالباقی، ازجمله فهرست‌نویسان مشهور، این فهرست را، در ۱۹۲۴، با عنوان تفصیل آیات‌ القرآن‌الکریم به عربی درآورد، و در ۱۹۳۵ منتشر کرد و مستدرکی شامل حدود ۱۰۰ موضوع دیگر بر آن افزود. فهرست ژول لابوم را نخستین‌بار در ایران اعتماد‌السلطنه (۱۲۵۹ـ۱۳۱۳ق) با ترجمۀ فارسی و گسترش بسیار بازنویسی و تکمیل کرد که به کشف‌المطالب شهرت دارد. اعتماد‌السلطنه دیباچه‌ای الفبایی، در ۷۲۰ ماده، به این اثر اضافه کرد که از طریق آن می‌توان به بقیۀ فهرست دسترسی یافت.