تفنگ لولهبلندی که با فتیله یا چخماق آتش میشد. تا اواسط قرن ۱۵، به تفنگ سَبُک نظامی یا شکاری اطلاق میشد. در ۱۶۳۰، شورای جنگ[۱] بریتانیا تفنگ شمخال را سلاح آتشینی با طول کل ۱۱۴ سانتیمتر و لولهای به طول ۷۶ سانتیمتر تعریف کرد.
