تویسرکانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۹ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۲۲ توسط Reza rouzbahani (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

از گویش‌های فارسی که بسیار متأثر از لُری است و مردم تویسرکان به آن سخن می‌گویند.

از ویژگی‌های تویسرکانی مختصر کردن کلمات و جمله‌هاست. صامت‌ها اغلب از وسط کلمه حذف می‌شوند. صامت‌های تویسرکانی همانند فارسی است. مصوت‌های آن عبارت‌اند از: مصوت‌های مرکب /ay/ و /ey/. برخی از تغییر و تبدیلات آوایی: تبدیل /ab/ به /o/ در xo «خواب»، lo «لب». تبدیل /b/ به /v/ در vexeyr «بِخیر»، xever «خبر»؛ تبدیل /a/ به /e/ در men «مَن»، zevun. صفت مانند فارسی بعد از موصوف می‌آید، امّا بدون علامت کسره، مضاف و مضاف‌الیه هم مثل فارسی است یعنی مضاف‌الیه آخر می‌آید، کلمات و عبارات مختصر می‌شوند. نشانۀ مصدری -an است: rextan «ریختن»، jomidan «جنبیدن/تکان خوردن». برخی از واژه‌های تویسرکانی: venedik «شیشه/جام پنجره»، bayi «بدی»، xole «خرخاکی»، isil «استخر»، pet «بینی»، toje «سبد»، kapu «مرغ حق»، seqerq «کنه»، meyaz «زنبور»، dufe «دیزی»، qozon «لوس».