حوا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حَوّا (Eve)

 

در عهد عتیق[۱]، نخستین زن، همسر آدم[۲] (و مادر هابیل و قابیل و شیث). شیطان[۳] در هیئت ماری او را به خوردن میوۀ ممنوعه از درخت معرفت خیر و شر[۴] اغوا کرد و سپس حوا نیز آدم را به خوردن آن وسوسه کرد که باعث رانده‌شدن هردو از بهشت عَدْن[۵] شد. دو روایت از قصۀ آفرینش در کتاب مقدس[۶] وجود دارد. در یکی حوا هم‌زمان با آدم آفریده می‌شود، در دیگری از دندۀ آدم خلق می‌شود. در متون عبری مشهور به میدراش[۷]، نخستین همسر آدم لیلیت[۸] است (و فرزندان او به همسری پسران حوا، هابیل[۹] و قابیل[۱۰]، درمی‌آیند). در قرآن، ضمن بیان داستان آفرینش آدم، به خلقت حوا نیز اشاره می‌شود امّا او را نه از دندۀ آدم (یا دندۀ چپ آدم) بلکه از جنس آدم معرّفی می‌کند: همۀ شما را از یک پدر آفریدیم و جفت آن پدر را از جنس خود او قراردادیم» (نساء، ۱) از سوی دیگر، آن‌جا که وسوسۀ شیطان مطرح می‌شود، قرآن تصریح می‌کند که: شیطان «آن دو» را وسوسه کرد و «آن دو» را به فریب راهنمایی کرد و در برابر «هر دو» سوگند یاد کرد که جز خیر آن‌ها را نمی‌خواهد (اعراف، ۲۰ـ۲۲) قرآن نه حوا را به‌عنوان مسئول اصلی معرفی می‌کند و نه او را از حساب خارج می‌کند. مفسران از این آیات نتیجه گرفته‌اند که اولاً زن و مرد هر دو از یک طینت و سرشت‌اند و نظریه‌های تحقیرآمیز نسبت به زن از لحاظ سرشت و طینت، از دیدگاه قرآن باطل است؛ ثانیاً، از نظر قرآن جنس زن از این اتهام که عنصر وسوسه و گناه است، مبرّاست. نیز ← آدم

 


  1. Old testament
  2. Adam
  3. Satan
  4. tree of knowledge of good and evil
  5. Garden of Eden
  6. Bible
  7. Midrash
  8. Lilith
  9. Abel
  10. Cain