خام و پخته

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خام و پُخته (Le Cru et le Cuit)

کتابی دربارۀ اسطوره‌شناسی، نوشتۀ کلود لوی استروس، به زبان فرانسوی، منتشرشده در ۱۹۶۴. مؤلف با بررسی ۱۸۷ اسطورۀ امریکای جنوبی و مقایسۀ آن‌ها با هم، از اسطوره چونان ماشین حذف زمان یاد کرده است. انتخاب عناوین موسیقایی برای بخش‌های کتاب نیز به همین دلیل است، چه، موسیقی نیز ماشینی برای حذف زمان است. اساطیر بررسی‌شده در این پژوهش، همگی بر محور پخت‌وپز و آتش گرد آمده‌اند که در فرهنگ‌های امریکای جنوبی چونان واسطه‌ای میان زمین و آسمان عمل می‌کند. پخت‌وپز در این فرهنگ‌ها، حلقۀ واسطِ نزدیکی بیش از حد زمین و آسمان است که موجب سوختگی می‌شود، یا دوری آن‌ها که سبب‌ساز فساد است. استروس کوشید با بررسی محتوای اساطیر، منطق درونی آن‌ها را نشان دهد و بدین نتیجه رسید که اساطیر از هم‌دیگر تصوراتی دارند. خام و پخته، به اسطوره‌شناسی محدود نیست و با نقب‌زدن به مباحث قوم‌شناختی و مردم‌شناختی طرحی برای نظریۀ وحدت تاریخی امریکای جنوبی، پیش از کریستف کلمب، پی می‌افکند. نظریۀ ساختارگرایی در این اثر به بارزترین شکل نمود یافته است.