زنجان، استان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
زنجان، استان
کشور ایران
جمعیت ۹۶۴,۶۰۱ نفر (۱۳۸۵ش)
موقعیت مرکز شمال غربی ایران - جنوب آذربایجان شرقی و استان اردبیل، جنوب غربی گیلان، غرب استان قزوین، شمال استان همدان، شرق استان کردستان و آذربایجان غربی
مرکز زنجان
تعداد شهرستان‌ها ۷
تعداد بخش ها ۱۶
شهرهای مهم خرمدره، ابهر، قیدار، سلطانیه، ماه‌نشان، و آب‌بر
کوه‌های استان بلقیس (۳,۳۳۲ متر)، سندان داغ، خیرالمسجد، و قیدار
رودهای استان قزل‌اوزن، زنجان‌چای، ابهررود، ایجرود و سجاس‌رود
اقلیم معتدل تا معتدلِ مایل به سرد
تولیدات و صنایع مهم فرآورده‌های کشاورزی: غلات، برنج، حبوبات، سبزیجات، علوفه، انواع میوه و انگور، و صیفی‌جات - فرآورده‌های غذایی، گوشت و شیلات - فعالیت‌های صنعتی: تولید موادغذایی، چینی‌آلات، ابزارهای الکتریکی، و هنرهای دستی، نساجی و فرش‌بافی - منابع زیرزمینی: آهک، سنگ آهک، نمک، گل سفید، مس، سیلیس، کوارتز، و منگنز

زنجان، استان

23052500-2.jpg

واقع در مرکز شمال غربی ایران. از شمال به آذربایجان شرقی و استان اردبیل، از شمالِ شرقی به گیلان، از شرق به استان قزوین، از جنوب به استان همدان، و از غرب به استان کردستان و آذربایجان غربی محدود است. استان زنجان سرزمینی کوهستانی است که کوه‌های البرز نواحی شمالی آن و گرۀ کوه‌های مرکزی و زاگرس جنوب آن را فراگرفته‌اند. کوه بلقیس، واقع در غرب استان، با ارتفاع ۳,۳۳۲ متر، بلندترین کوه آن است و کوه‌های سندان داغ، خیرالمسجد، و کوه قیدار از دیگر ارتفاعات مهم آن به‌‌شمار می‌آیند. رودخانۀ قزل‌اوزن در شمال و غرب، زنجان‌چای و ابهررود در نواحی مرکزی، و ایجرود و سجاس‌رود، که همگی ریزابه‌های قزل‌اوزن‌اند، در نواحی جنوبی جریان دارند. اقلیم آن معتدل تا معتدلِ مایل به سرد و از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه‌خشک کشور است. کشاورزی مهم‌ترین فعالیت اقتصادی استان زنجان است و مهم‌ترین فرآورده‌های کشاورزی آن عبارت‌اند از غلات، برنج، حبوبات، سبزیجات، علوفه، انواع میوه و انگور، و صیفی‌جات؛ و فرآورده‌های غذایی، گوشت و شیلات نیز از دیگر اقلام آن محسوب می‌شوند. این استان در زمینۀ صنعت نیز موقعیت مناسبی دارد و بخشی از فعالیت‌های صنعتی آن عبارت‌اند از تولید موادغذایی، چینی‌آلات، ابزارهای الکتریکی، و هنرهای دستی، نساجی و فرش‌بافی و از منابع زیرزمینی آن است: آهک، سنگ آهک، نمک، گل سفید، مس، سیلیس، کوارتز، و منگنز. گردشگری نیز بخشی از فعالیت‌های اقتصادی را به خود اختصاص داده است. استان زنجان با ۹۶۴,۶۰۱ نفر (۱۳۸۵ش) جمعیت از هفت شهرستان و شانزده بخش با مرکزیت اداری شهر زنجان تشکیل شده است و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از خرمدره، ابهر، قیدار، سلطانیه، ماه‌نشان، و آب‌بر. در تقسیمات کشوری آبان ۱۳۱۶ش زنجان جزئی از استان یکم بود. در خرداد ۱۳۴۰ش به یکی از شهرستان‌های استان یکم (گیلان) تبدیل شد و در ۱۳۵۵ همراه با شهرستان قزوین، استان زنجان را تشکیل داد. قزوین در تقسیمات کشوری ۱۳۷۷ش از زنجان جدا شد و زنجان خود مستقلاً استان زنجان را پدید آورد.