ساخت منطقی جهان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ساخت منطقی جهان (Der Logische Aufbau der Welt)


کتابی در فلسفه، تألیف رودولف کارناپ، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۹۲۸. نظریۀ ساخت منطقی جهان مبتنی‌بر آرای راسل در روش علمی در فلسفه و نیز آرای ویتگنشتاین و کارناپ، بر آن است با ابزار صوری منطق جدید زبان شناخت را با روش‌های عقلانی و از راه‌یافتن تعاریف جدید بازسازی کند. کارناپ نظریۀ خود را با نظریۀ هوسرل در یک ردیف فکری می‌نهد و معتقد است که باید از علم، که به روایت ایدئالیسم آلمانی ذهن‌مدار است، ذهن‌زدایی کرد. بر این اساس، کارناپ با طرحی ذره‌گرایانه می‌کوشد قلمرو اشیا را از قلمرو انسانی و فرهنگی جدا کند، بی‌آن‌که از حرمت پژوهش در اشیا در برابر حرمت پژوهش درباب فرهنگ بکاهد. کارناپ درپی نقد ریشه‌ای اتو نویرات در ۱۹۳۰ به فیزیکالیسم نویراتی گرایش یافت و بر آن شد که علوم انسانی را باید با زبان فیزیک بیان کرد، درحالی‌که در ساخت منطقی جهان هنوز یک‌سر بر مدار علم‌باوری از نوع نویرات نمی‌چرخید و سر آن داشت که منطق را چونان پیش‌زمینه و زایندۀ دانش‌های انسانی و طبیعی پیش نهد.