سفالینه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سفالینه (earthenware)
نوعی سفال که از گِل متخلخل ساخته، و در دمای نسبتاً پایین، حداکثر تا ۱۲۰۰ درجۀ سانتی‌گراد، پخته می‌شود. چنین سفالی شیشه‌مانند نمی‌شود و متخلخل باقی می‌ماند و از این‌رو همچنان مایعات را جذب می‌کند. سفالینه می‌تواند بی‌لعاب (همچون تراکوتا[۱] ـ گلدان‌های کوزه‌ای، و باده‌های شراب)، یا لعاب‌دار با سطحی صیقلی و براق و ضدآب (همچون بیشتر ظروف) باشد. لعاب و بدنۀ سفال، لایه‌های کاملاً مستقلی را شکل می‌دهند. بیشتر سفال‌های باستانی، سفالینۀ پخت‌شده (تراکوتا) بودند، و قدمت آن‌ها در شمال اروپا و شرق افریقا به دورۀ میان‌سنگی[۲] می‌رسد. امروزه در بخش‌هایی از شمال امریکا، اندونزی، افریقا، و شبه‌جزیرۀ هند، ظروف سفالی را به روش سنّتی می‌پزند، و گاه سطح بیرونی آن‌ها را کاملاً صیقلی می‌کنند که موجب استحکام بیشتر سفالینه می‌شود. سطح ظاهری این سفالینه‌ها اغلب به‌سبب درجات مختلف اکسیده‌شدن در دماهای پایینِ پختِ باز[۳] (ح ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد)، جلوۀ جذابی از سایه‌های پراکنده دارد؛ سفال‌هایی که در کوره پخته می‌شوند (در دمای ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد) رنگی یکنواخت‌تر و مات دارند.

 


  1. terracotta
  2. Mesolithic
  3. open fire