شعر حجم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:2042149366.jpg|جایگزین=یدالله رویایی|بندانگشتی|یدالله رویایی]]
[[پرونده:2042149366.jpg|جایگزین=یدالله رویایی|بندانگشتی|یدالله رویایی]]
<p dir="RTL" style="text-align: justify;">شعر حجم</p><p dir="RTL" style="text-align: justify;"></p> <p dir="RTL" style="direction: ltr; text-align: justify;">از جریانات شعر معاصر فارسی. این جریان هم­‌زمان و بل­که با تاخیری یکی-دوساله نسبت به "شعر دیگر"، در نیمه­‌ی دوم دهه­‌ی 1340 با راهبری [[یدالله_رویایی|یدالله رویایی]] از بطن جریان "موج نو" به وجود آمد. در طول سال 1348 یدالله رویایی با جمع کردن تعدادی از شاعران جریان موسوم به موج نو، نویسندگان و سینماگران (به بهانه­‌ی تهیه‌­ی بیانیه­‌ای برای جریان موج نو)، موفق شد نهایتا در زمستان همان سال بیانیه­‌ی جریانی به اسم شعر حجم را به امضای آن‌ها برساند. این بیانیه پس از سه ماه بحث و گفت­‌وگو و نشست در کافه نکیسا و خانه­‌های رویایی، نصیبی، اردبیلی و بالاخره در خانه­‌ی اسلام­پور تایید و امضا و با کمی تاخیر در همان سال در نشریه­‌ی ادبی ''بارو'' منتشر شد. در جلسه­‌ی نهایی افرادی چون یدالله رویایی (شاعر)، [[محمدرضا_اصلانی|محمدرضا_اصلانی]] (شاعر و سینماگر)، بهرام اردبیلی (شاعر)، [[فریدون_رهنما|فریدون_رهنما]] (شاعر و سینماگر)، فیروز ناجی (شاعر و سینماگر)، پرویز اسلام­پور (شاعر)، پرویز نصیبی (نویسنده)، علی مرادی­‌نیا (داستان­‌نویس)، رضا زاهد (شاعر) و چند نفر دیگر حضور داشتند. از این جمع اصلانی بیانیه را نه امضا و نه تایید کرد؛ فریدون رهنما تایید کرد ولی امضا نکرد؛ [[بیژن_الهی|بیژن_الهی]] (که از قبل در مرکز جریانات موج نو و شعر دیگر بود) و همچنین هوشنگ چالنگی به خاطر در سفر بودن امضا نکردند، اما الهی به صورت تلویحی شعر حجم را تایید کرد. علاوه بر اسم­‌هایی که ذکر شد افراد شاخصی که به اسم آن‌ها اشاره می‌­شود یا از افراد این جریان و جنبشند یا امضایشان ذیل بیانیه آمده: [[کامران_دیبا|کامران_دیبا]] (معمار و نقاش)، [[سیروس_آتابای|سیروس_آتابای]] (شاعر آلمانی­‌زبان)، محمود شجاعی (شاعر) و هوشنگ آزادی­‌ور.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">در بیانیه خطوط کلی موج نو، اغلب با زبانی مبهم ترسیم شده بود.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">این بیانیه، با شعر متعهد زمانه مرزبندی کرده بود و گفته بود: "...[شعر حجم] اگر مسئول است، مسئول کار خویش و درون خویش است که انقلابی و بیدار است... متعهد نمی‌­شود، بلکه متعهد می‌­کند."</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">از ویژگی­‌های مهم شعر حجم که هنوز مهم‌­ترین و یگانه‌­ شاعر برجسته‌اش رویایی است جز حجم­‌گرایی (اسپاسمانتالیسم<ref>spacemantalisme</ref>) به این موارد می‌­توان اشاره کرد: حاکم بودن روح عرفانی بر این نوع شعر (البته رویایی بعدتر از عرفان ایرانی - شیعی خود به سمت نوعی عرفانِ به قول خودش لائیک رفت)، باستان­گرایی در زبانی موجز که کمترین نشان را از بلاغت شعر کهن دارد، خودارجاعی زبانی، توجه ویژه به فرم­‌های بسته و قطعه­‌گون، اروتیسم (در نوعی شعر اروتیک بدنانه) و بالاخره شکستن نحو زبان.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">در دهه‌­های بعد شاعرانی چون [[منصور_خورشیدی|منصور_خورشیدی]]، محمدحسین مدل، احمد طاهری (الف. فرجام)، قاسم مومنی، خشایار فهیمی و حسین شرنگ دنباله­‌روان رویایی و از شاعران شعر حجم دانسته شده‌­اند.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">
شعر حجم
از جریانات شعر معاصر فارسی. این جریان هم­‌زمان و بل­که با تاخیری یکی-دوساله نسبت به "شعر دیگر"، در نیمه­‌ی دوم دهه­‌ی 1340 با راهبری [[یدالله_رویایی|یدالله رویایی]] از بطن جریان "موج نو" به وجود آمد. در طول سال 1348 یدالله رویایی با جمع کردن تعدادی از شاعران جریان موسوم به موج نو، نویسندگان و سینماگران (به بهانه­‌ی تهیه‌­ی بیانیه­‌ای برای جریان موج نو)، موفق شد نهایتا در زمستان همان سال بیانیه­‌ی جریانی به اسم شعر حجم را به امضای آن‌ها برساند. این بیانیه پس از سه ماه بحث و گفت­‌وگو و نشست در کافه نکیسا و خانه­‌های رویایی، نصیبی، اردبیلی و بالاخره در خانه­‌ی اسلام­پور تایید و امضا و با کمی تاخیر در همان سال در نشریه­‌ی ادبی ''بارو'' منتشر شد. در جلسه­‌ی نهایی افرادی چون یدالله رویایی (شاعر)، [[محمدرضا_اصلانی|محمدرضا_اصلانی]] (شاعر و سینماگر)، بهرام اردبیلی (شاعر)، [[فریدون_رهنما|فریدون_رهنما]] (شاعر و سینماگر)، فیروز ناجی (شاعر و سینماگر)، پرویز اسلام­پور (شاعر)، پرویز نصیبی (نویسنده)، علی مرادی­‌نیا (داستان­‌نویس)، رضا زاهد (شاعر) و چند نفر دیگر حضور داشتند. از این جمع اصلانی بیانیه را نه امضا و نه تایید کرد؛ فریدون رهنما تایید کرد ولی امضا نکرد؛ [[بیژن_الهی|بیژن_الهی]] (که از قبل در مرکز جریانات موج نو و شعر دیگر بود) و همچنین هوشنگ چالنگی به خاطر در سفر بودن امضا نکردند، اما الهی به صورت تلویحی شعر حجم را تایید کرد. علاوه بر اسم­‌هایی که ذکر شد افراد شاخصی که به اسم آن‌ها اشاره می‌­شود یا از افراد این جریان و جنبشند یا امضایشان ذیل بیانیه آمده: [[کامران_دیبا|کامران_دیبا]] (معمار و نقاش)، [[سیروس_آتابای|سیروس_آتابای]] (شاعر آلمانی­‌زبان)، محمود شجاعی (شاعر) و هوشنگ آزادی­‌ور.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">در بیانیه خطوط کلی موج نو، اغلب با زبانی مبهم ترسیم شده بود.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">این بیانیه، با شعر متعهد زمانه مرزبندی کرده بود و گفته بود: "...[شعر حجم] اگر مسئول است، مسئول کار خویش و درون خویش است که انقلابی و بیدار است... متعهد نمی‌­شود، بلکه متعهد می‌­کند."</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">از ویژگی­‌های مهم شعر حجم که هنوز مهم‌­ترین و یگانه‌­ شاعر برجسته‌اش رویایی است جز حجم­‌گرایی (اسپاسمانتالیسم<ref>spacemantalisme</ref>) به این موارد می‌­توان اشاره کرد: حاکم بودن روح عرفانی بر این نوع شعر (البته رویایی بعدتر از عرفان ایرانی - شیعی خود به سمت نوعی عرفانِ به قول خودش لائیک رفت)، باستان­گرایی در زبانی موجز که کمترین نشان را از بلاغت شعر کهن دارد، خودارجاعی زبانی، توجه ویژه به فرم­‌های بسته و قطعه­‌گون، اروتیسم (در نوعی شعر اروتیک بدنانه) و بالاخره شکستن نحو زبان.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">در دهه‌­های بعد شاعرانی چون [[منصور_خورشیدی|منصور_خورشیدی]]، محمدحسین مدل، احمد طاهری (الف. فرجام)، قاسم مومنی، خشایار فهیمی و حسین شرنگ دنباله­‌روان رویایی و از شاعران شعر حجم دانسته شده‌­اند.</p> <p dir="RTL" style="text-align: justify;">





نسخهٔ کنونی تا ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۶

یدالله رویایی
یدالله رویایی

شعر حجم

از جریانات شعر معاصر فارسی. این جریان هم­‌زمان و بل­که با تاخیری یکی-دوساله نسبت به "شعر دیگر"، در نیمه­‌ی دوم دهه­‌ی 1340 با راهبری یدالله رویایی از بطن جریان "موج نو" به وجود آمد. در طول سال 1348 یدالله رویایی با جمع کردن تعدادی از شاعران جریان موسوم به موج نو، نویسندگان و سینماگران (به بهانه­‌ی تهیه‌­ی بیانیه­‌ای برای جریان موج نو)، موفق شد نهایتا در زمستان همان سال بیانیه­‌ی جریانی به اسم شعر حجم را به امضای آن‌ها برساند. این بیانیه پس از سه ماه بحث و گفت­‌وگو و نشست در کافه نکیسا و خانه­‌های رویایی، نصیبی، اردبیلی و بالاخره در خانه­‌ی اسلام­پور تایید و امضا و با کمی تاخیر در همان سال در نشریه­‌ی ادبی بارو منتشر شد. در جلسه­‌ی نهایی افرادی چون یدالله رویایی (شاعر)، محمدرضا_اصلانی (شاعر و سینماگر)، بهرام اردبیلی (شاعر)، فریدون_رهنما (شاعر و سینماگر)، فیروز ناجی (شاعر و سینماگر)، پرویز اسلام­پور (شاعر)، پرویز نصیبی (نویسنده)، علی مرادی­‌نیا (داستان­‌نویس)، رضا زاهد (شاعر) و چند نفر دیگر حضور داشتند. از این جمع اصلانی بیانیه را نه امضا و نه تایید کرد؛ فریدون رهنما تایید کرد ولی امضا نکرد؛ بیژن_الهی (که از قبل در مرکز جریانات موج نو و شعر دیگر بود) و همچنین هوشنگ چالنگی به خاطر در سفر بودن امضا نکردند، اما الهی به صورت تلویحی شعر حجم را تایید کرد. علاوه بر اسم­‌هایی که ذکر شد افراد شاخصی که به اسم آن‌ها اشاره می‌­شود یا از افراد این جریان و جنبشند یا امضایشان ذیل بیانیه آمده: کامران_دیبا (معمار و نقاش)، سیروس_آتابای (شاعر آلمانی­‌زبان)، محمود شجاعی (شاعر) و هوشنگ آزادی­‌ور.

در بیانیه خطوط کلی موج نو، اغلب با زبانی مبهم ترسیم شده بود.

این بیانیه، با شعر متعهد زمانه مرزبندی کرده بود و گفته بود: "...[شعر حجم] اگر مسئول است، مسئول کار خویش و درون خویش است که انقلابی و بیدار است... متعهد نمی‌­شود، بلکه متعهد می‌­کند."

از ویژگی­‌های مهم شعر حجم که هنوز مهم‌­ترین و یگانه‌­ شاعر برجسته‌اش رویایی است جز حجم­‌گرایی (اسپاسمانتالیسم[۱]) به این موارد می‌­توان اشاره کرد: حاکم بودن روح عرفانی بر این نوع شعر (البته رویایی بعدتر از عرفان ایرانی - شیعی خود به سمت نوعی عرفانِ به قول خودش لائیک رفت)، باستان­گرایی در زبانی موجز که کمترین نشان را از بلاغت شعر کهن دارد، خودارجاعی زبانی، توجه ویژه به فرم­‌های بسته و قطعه­‌گون، اروتیسم (در نوعی شعر اروتیک بدنانه) و بالاخره شکستن نحو زبان.

در دهه‌­های بعد شاعرانی چون منصور_خورشیدی، محمدحسین مدل، احمد طاهری (الف. فرجام)، قاسم مومنی، خشایار فهیمی و حسین شرنگ دنباله­‌روان رویایی و از شاعران شعر حجم دانسته شده‌­اند.



  1. spacemantalisme