صهیونیسم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صهیونیسم (Zionism)

صهيونيسم

جنبش مدافع استقرار کشور یهودیان (ارتص اسرائیل[۱]) در فلسطین. معتقدان به این جنبش در این سرزمین، که در کتاب مقدس[۲] «ارض موعود» نامیده شده است، خواستار آن بودند که به قوم یهود دولتی مستقل اعطا شود که پایتخت آن بیت‌المقدس (اورشلیم) «شهر صهیون[۳]» باشد. بنیادگذار این جنبش نویسنده‌ای مجاری با نام تئودور هرتسل[۴] بود، که نخستین کنگرۀ صهیونیست[۵] را در شهر بازل[۶] سوئیس برپا کرد (۱۸۹۷). صهیونیسم در تشکیل رژیم اشغالگر اسرائیل (۱۹۴۸) نقش حیاتی داشت. خائیم وایزمن[۷] و نَحوم سوکولوف[۸]، دو تن از رهبران صهیونیست، از انگلستان، که پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی[۹] در جنگ جهانی اول اختیار فلسطین را در دست گرفته بود، قول گرفتند تا از تشکیل کشوری یهودی حمایت کند. این وعده در اعلامیۀ بالفور[۱۰] پاس داشته شد. در سال‌های قبل از جنگ جهانی دوم و درخلال جنگ، سرکوب روبه‌افزایش یهودیان در اروپا سبب شد که بسیاری از آنان به صهیونیسم بگروند و به فلسطین مهاجرت کنند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، سازمان ملل متحد تأسیس کشوری یهودی را به موازات کشوری برای اعراب فلسطینی تصویب کرد.

 


  1. Eretz Israel
  2. Bible
  3. Zion
  4. Theodor Herzl
  5. First Zionist Congress
  6. Basel
  7. Chaim Weizmann
  8. Nahum Sokolow
  9. Ottoman Empire
  10. Balfour Declaration