عینتاب

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

عَیْنْتاب

نمايي از قلعه عينتاب

(یا: غازی عینتاب) ولایت و شهری در جنوب مرکز ترکیۀ کنونی، نزدیک رود موسوم به ساچیرسویو، از شاخه‌های فرات. اعراب آن را عین‌طاب و ترکان آنتپ می‌نامیدند. مصطفی کمال پاشا (آتا‌تورک) به‌سبب آن‌که این شهر کانون مقاومت ملی‌گرایی ترک در برابر تهاجم اروپاییان شده بود، آن را غازی لقب داد و اکنون در تلفظ ترکی «گازی آنتپ» خوانده می‌شود. عینتاب شهری است با آب و هوای نسبتاً گرم، ساختمان‌های زیبا و اطرافش را باغ‌های میوه، تاکستان‌ها و مزارع زیتون گرفته‌اند. از مراکز تجاری و صنایع بافندگی ترکیه است و شراب و حلویات، پسته و فندق و کباب آن معروف است. در قدیم، در مسیر راه‌های تجارتی موقعیتی سوق‌الجیشی داشت. در حفریات اخیر تکه سفال‌هایی دال بر مسکون‌بودن محل در قرن ۴پ‌م به‌دست آمده است. در قرون میانه هَمتَپ نام داشت و جزو سوریه بود. در ۱۱۸۳م به تسخیر ترک‌ها درآمد. سپس بین ترکمانان، اعراب، مغولان و تیموریان دست‌به‌دست شد و سرانجام به امپراتوری عثمانی پیوست (اوایل قرن ۱۶). در ۱۹۱۹ بریتانیا و در ۱۹۲۱ فرانسه آن‌جا را اشغال کردند، اما در ۱۹۲۲ به ترکیه بازگردانده شد. آثار تاریخی بازمانده در غازی عینتاب عبارت‌اند از ویرانه‌های استحکامات ژوستینین اول، امپراتور روم شرقی، و مساجدی از قرون ۱۱ و ۱۶. موزۀ آن‌جا صاحب آثاری گران‌قیمت از دورۀ حتی‌هاست. جمعیت شهر ترکیبی از ترک‌ها، اعراب و کردتباران است.