غشای یاخته

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

غِشای یاخته (cell membrane)

(یا: غشای پلاسمایی) لایۀ نازکی از چربی و پروتئین در اطراف یاخته. در نگهداری یاخته‌ها در کنار هم و کنترل عبور مواد بین سیتوپلاسم[۱] و فضای بین یاخته‌ای[۲] نقش دارد. غشای یاخته‌ای نیمه‌تراوا[۳]ست؛ به برخی از مواد اجازۀ عبور می‌دهد، ولی از عبور بقیه جلوگیری می‌کند. مواد کوچک‌مولکول، مثل آب، گلوکز، و اسیدهای آمینه[۴] از غشا نفوذ می‌کنند، ولی مولکول‌های بزرگ، مانند نشاسته، قادر به عبور از غشا نیستند. مواد غالباً از طریق انتشار[۵]، عبور خودبه‌خود مولکول‌ها، از غشا می‌گذرند. حرکت مولکول‌های آب از غشا حالت ویژه‌ای از انتشار، معروف به اسمز[۶]، است. غشاها در انتقال فعال[۷]، پاسخ هورمونی (← هورمون)، و سوخت‌وساز یاخته نیز نقش دارند.

 


  1. cytoplasm
  2. intercellular space
  3. semipermeable
  4. amino acids
  5. diffusion
  6. osmosis
  7. active transport