قاسم بن سلام خزاعی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قاسم بن سَلّام خُزاعی (هرات ۱۵۱ـ مکه ۲۲۴ق)
محدث و قاری قرآن. پدرش غلامی رومی بود. در «شارع شُبَّر و شبیر» به تعلیم پرداخت و سپس استاد فرزندان ثابت نصر خزاعی شد. در ۱۹۱ق، بغداد را ترک کرد و عازم رقه شد و در محضر علمایی چون معمر بن سلیمان نخعی علم آموخت. در زمان فرمانروایی ثابت بن نصر خزاعی، قاضی شهر طرسوس شد و حدود هجده سال در این سِمت ماند. با شیعیان برخوردی تند داشت و عثمان را بر علی (ع) در امامت تفضیل می‌داد. در ۶۸سالگی، بغداد را ترک کرد و عازم حجاز شد و تا پایان عمر در مکه اقامت گزید. وی در حدیث و فقه توانا بود. در ادبیات، تأثیر درخور توجهی داشته، اما در این موضوع کتابی ننوشته است. برای آشنایی و اطلاع از نحو او می‌توان به منقولات نحاس از کتاب القراءات او رجوع کرد. از دیگر آثار اوست: رسالة ماورد فی‌القرآن‌الکریم من لغات‌القبائل؛ الایمان و معالمه و سننه و استکماله و درجاته؛ الناسخ و المنسوخ؛ المواعظ؛ الاحداث؛ الاضداد؛ امالی و آداب‌الاسلام.