قضیه بتاته

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قضیۀ بَتّاتَه
(بَتّاته در لغت به معنی قطعی و جزمی) به نظر شیخ اشراق، امکان ممکن، امتناع ممتنع و وجوب واجب، هر سه ضروری (بَتّی) است؛ بنابراین بایسته است تا جهات (وجوب، امتناع و امکان) را اجزای محمول به‌شمار آوریم و قضیه را درهرحال ضروری محسوب داریم و جهت را همه‌جا ضرورت مطلقه بشماریم و بدین‌ترتیب تمام قضایای موجّهه را به قضیه بتّاته بازگردانیم؛ چراکه وقتی می‌توانیم حکم جازمی صادر کنیم که بدانیم امری که در باب آن حکم صادر می‌شود بالضروره چنین (واجب، ممتنع، ممکن) است.