مجمل التواریخ و القصص

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مُجْمَلُ‌التَّواریخ‌ وَ الْقِصَص

کتابی‌ به‌ فارسی‌ در تاریخ‌ ایران‌ از مؤلفی‌ ناشناخته‌ (قرن ۶ق). مؤلف‌ گرچه‌ در کتاب،‌ نامی‌ از خود نمی‌برد، خود را از نوادگان‌ مهلب‌ بن‌ محمد بن‌ شادی‌ می‌خواند و ظاهراً خاستگاه‌ او اسدآباد همدان‌ بوده‌ است‌. هدف‌ اصلی‌ مؤلف،‌ بیان‌ تاریخ‌ پادشاهان‌ عجم‌ بوده‌ است‌. با این‌ حال،‌ به‌ تاریخ‌ پیامبران‌ و حکما و پادشاهان‌ دیگر بلاد نیز پرداخته‌ است‌. روش مؤلف نقادانه است. مؤلف‌ در کتاب‌ خود از منابعی‌ چون‌ تواریخ حمزۀ‌ اصفهانی‌، یعقوبی‌ و ابن‌ قتیبه‌ و کتاب‌های‌ مفقودی‌ چون‌ همدان‌نامه، کتاب‌ الصُّوَر و فرامرزنامه استفاده‌ کرده‌ است‌. نثر کتاب‌ ساده‌، روان‌ و بی‌تکلف‌ است‌. این‌ اثر نخست به‌ تصحیح‌ ملک‌الشعرای‌ بهار (تهران‌، ۱۳۱۸ش‌) و بعدها به کوشش نجم‌آبادی‌ و زیگفرید وبر (نیکاردوزن‌، ۲۰۰۰) به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.