مرتضی قلی خان شاملو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۴ توسط Shahraabi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مرتضی قلی خان شاملو

از نستعلیق نویسان و امرای دربار شاه سلیمان صفوی. همچون پدرانش از بزرگان طایفه شاملو و از حکام هرات بود. در دورۀ شاه سلیمان صفوی، به حکومت قم رسید. او از سوی شاه سلیمان (۱۰۷۷ - ۱۱۰۵ق) فرمانروای خراسان و قم، و وزیر اردبیل شده است.

مرتضی قلی خان از شکسته نویسان مشهور قرن ۱۱ق و حاکم هرات بود. با تغییر دادن خط نستعلیق، خط شکسته نستعلیق را ابداع کرد و از پیشروهای خط شکسته بود. شعر نیز می سرود و متخلص به "مرتضی" بود. دیوانش حدود چهار هزار بیت دارد. در نقاشی نیز دستی داشته است. دیوان مرتضی قلی خان شاملو در کتابخانه و موزه ملک موجود است. در کتاب جُنگ خود، با عنوان "کتاب جنگ مرتضی قلی شاملو"، چند جا از خودش به متولی آستانه شیخ صفی یاد کرده است.

در اوایل دوران شاه صفی، ایشک آغاسی (صاحب دربار شاه) بود و سپس معزول شد و مدت ها حاکم اردبیل و بعد هرات بود.

مرتضی قلی خان شاملو در اواخر ۱۱۰۰ق درگذشت.