نمایش مبدأ برای ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (شیراز ۹۸۰/۹۷۹ـ بصره ۱۰۵۰ق)


مُلّاصَدرا، محمد بن ابراهیم (شیراز ۹۸۰/۹۷۹ـ بصره ۱۰۵۰ق)<br>
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =محمد بن ابراهیم ملاصدرا
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=صدرالدین شیرازی، صدرالمتالهین
|زادروز=شیراز ۹۸۰/۹۷۹ق
|تاریخ مرگ= بصره ۱۰۵۰ق
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =فیلسوف
|شغل و تخصص های دیگر=عارف، محدث و مفسر
|سبک =
|مکتب =حکمت متعالیه
|سمت =بنیانگذار حکمت متعالیه
|جوایز و افتخارات =
|آثار = اسفار؛ الشواهد الربوبیه (کبیر و صغیر)
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =فلسفه، منطق و کلام
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}[[پرونده: 38394400.jpg | بندانگشتی|مُلّاصَدرا، محمد بن ابراهيم]](یا: صدرالدین شیرازی؛ صدرالمتألهین) بنیانگذار حکمت متعالیه، فیلسوف، عارف، محدّث و مفسر. در خانواده‌ای مرفه به‌دنیا آمد و پس از کسب مقدّمات علوم در زادگاهش به اصفهان مهاجرت کرد و در محضر میرداماد و شیخ بهایی و شاید میرفندرسکی، علوم عقلی و نقلی را آموخت. پس از چندی به‌سبب کینه‌توزی اقران به کهک قم کوچید و پس از آن‌که الله‌وردی‌خان، حاکم فارس، مدرسۀ بزرگی در شیراز بنا کرد، برای تدریس به آن‌جا دعوت شد و بقیۀ عمرش را در شیراز به تدریس و تألیف گذراند. سرانجام در راه هفتمین سفر خود به خانۀ خدا در بصره درگذشت. ملاصدرا با این فرض که مفاد برهان عقلی، عرفان و شهود و وحی الهی با هم اختلاف ندارند، با بهره‌گیری از روش‌های مشایی، اشراقی، کلامی و عرفانی، توانست به روشی دست یابد که در نظر وی حاوی مزایای تمام روش‌های پیشین بود، افزون بر آن‌که می‌توانست تمام آموزه‌های وحیانی و شهودی را در پرتو عقل و برهان اثبات کند. اگرچه طرح‌وارۀ حکمت متعالیه را پیش از او ابن سینا مطرح کرده و میرداماد پی گرفته بود، ولی روش ملاصدرا چنان بود که از نیم‌قرن پس از او تا عصر حاضر، همواره به‌عنوان روش فلسفی متفکران شیعه مورد استقبال قرار گرفته و روش‌های دیگر منسوخ شده است. بنیادی‌ترین اصل فلسفی او یکی اصالت وجود است و دیگری حرکت جوهری. ملاصدرا با استفاده از تعلیمات ابن‌سینا محور مباحث فلسفی خود را بر وجود استوار کرد و با طرح اصالت وجود، راه را برای وحدت تشکیکی و وحدت شخصی وجود هموار کرد. او با مفهوم تشکیک وجود چگونگی ارتباط خالق با مخلوق را توجیه کرد. در این تقریر اخیر، از بحث علّیت گذشت و معتقد به ارتباط ویژه‌ای بین خدا و عالم شد. ملاصدرا درپی عرضۀ بحث اصالت وجود و وحدت وجود افزون بر طرح مباحث جدیدی در حوزۀ معرفت‌شناسی، به تفسیر دقیق و بدیع برخی از آیات الهی و روایات رسید که همین برداشت‌ها را صراحتاً در تفاسیر و شرح احادیثش ابراز داشت. درپی کشف حرکت جوهری و برهانی کردن مبانی آن، موفق به ارائۀ طرحی نو در چگونگی نفس انسانی و ارتباط آن با بدن و جسم شد و برای اولین‌بار توانست معاد جسمانی را به‌طور کاملاً عقلانی اثبات کند. گویا همین امر دست‌مایۀ شارحان او در عرضۀ چگونگی سلوک الی‌الله و حصول مقامات عالیه و بررسی فناء فی‌الله شد. از ملاصدرا تاکنون ۵۸ اثر شناخته‌شده که از مهم‌ترین آن‌هاست:'' الحکمةالمتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیه'' مشهور به ''اسفار'' که مهم‌ترین و مفصّل‌ترین اثر اوست؛'' الشواهد الربوبیه'' (کبیر و صغیر)؛'' المبدأ و المعاد''؛ ''العرشیة''؛'' المشاعر''؛ ''اکسیرالعارفین''؛ ''جعل وجود''؛ ''مزاج''؛ ''متشابهات‌القرآن''؛ ''تعلیقۀ شفاء''؛ ''حکمة الاشراق''؛ ''شرح اصول کافی''؛ تفسیر سوره‌های گوناگون قرآن؛ رسالۀ ''حشرالعوام''.
<br><!--38394400-->
[[رده:دین اسلام]]
[[رده:علوم قرآنی]]
[[رده:عرفان]]
[[رده:اشخاص و فرقه ها]]
[[رده:فلسفه ، منطق و کلام]]
[[رده:اسلام، ایران و شرق]]