ملا محمدعمر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ملا محمدعمر
زادروز 1339ش
درگذشت 1392ش
ملیت افغانستانی
گروه مقاله تاریخ جهان
خویشاوندان سرشناس مولوی غلام نبی (پدر)

ملا محمدعمر (قندهار 1339ش - 4 اردیبهشت 1392ش)

مؤسس و اولین رهبر طالبان افغانستان. بر اساس مدارک چاپ شده توسط طالبان، در روستای چاه همت (شهرستان خاکریز ولایت قندهار) در خانواده‌ای فقیر و کشاورز متولد شد. خانواده‌اش از قبیله‌ی هوتک، از قبایل پشتون افغانستان، بوده‌اند. پدرش، مولوی غلام نبی، پیش از تولد ملا محمد درگذشت و او مسئولیت اداره‌ی خانواده را از سال‌های نوجوانی بر عهده گرفت. در جریان حضور نیروهای شوروی، در کنار مجاهدین جنگید و پس از زخمی‌شدن در نبرد، به مرز پاکستان رفته و مشغول تدریس شد. در همان سال‌ها برای اولین‌بار با اسامه بن لادن ملاقات کرد. پس از خروج نیروهای شوروی و شروع جنگ‌های داخلی و هرج و مرج در افغانستان، جنبش خود را با تعداد اندکی از طلبه‌ها آغاز کرد. در ابتدا هدف از تشکیل این گروه مبارزه با فساد و ظلم رایج در دوره‌ی جنگ‌های داخلی بود. جنبش او بسیاری از آوارگان افغانستانی در اردوگاه‌­های پاکستان و نواحی مرزی را به خود جذب کرد. از طرف دیگر طلاب و دانشجویان مدارس اسلامی نیز کم کم به او گرویدند. در نوامبر 1994م ولایت قندهار را تصرف کرد و در سال 1995 هرات را گرفت. در سپتامبر 1996 کابل و عملاً کنترل 90 درصد از خاک افغانستان را در اختیار گرفت. در سال 2001 و پس از حملات 11 سپتامبر، آمریکا القاعده را مسبب حملات دانست و خواستار استرداد اسامه بن لادن شد. ملا عمر با اشاره به نقش اسامه در پیشرفت و قدرت گرفتن طالبان این درخواست را رد کرد. در پی این اتفاقات نیروهای ناتو به افغانستان حمله کرده و حکومت طالبان را سرنگون نمودند. ملا عمر پس از حضور نیروهای ناتو ابتدا به جنوب افغانستان، سپس به پاکستان فرار کرد. در سال 2015م دولت افغانستان اعلام کرد که ملا عمر در سال 2013م بر اثر ابتلا به بیماری سل درگذشته است.