مناظره

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مُناظره

در اصطلاح ادبی، بحث‌کردن و استدلال‌کردن دو کس با نظرگاه‌های مختلف بر سر موضوعی مشخص. غالباً، در پایان مناظره، نظر یکی از آن دو فائق می‌آید. کهن‌ترین مناظرۀ ادبیِ یافته‌شده در ایران، منظومۀ «درخت آسوریک» به زبان پهلوی است که مناظره‌ای است بین درخت خرما و بز. مناظره در شعر فارسی نیز رواج داشته و قطعۀ «مست و هوشیار» اثر پروین اعتصامی از اشعار معاصر و قطعۀ «چنار و کدوبن» اثر انوری ابیوردی از اشعار کهن را می‌توان مثال آورد. در شعر نو نیز می‌توان شعر «در غروبی ابدی» از فروغ فرخزاد را مثال آورد که البته تفاوت‌هایی در نحوۀ نگرش و نوع استدلال‌آوردن دو طرفِ مناظره به‌چشم می‌خورد. در نثر فارسی نیز نمونه‌هایی از مناظره وجود دارد. ازجمله جدال سعدی با مدعی و بخش‌هایی از مقامات حریری.