هالدین، جان بردن سندرسون (۱۸۹۲ـ۱۹۶۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هالْدِیْن، جان بِردن سَنْدِرْسون (۱۸۹۲ـ۱۹۶۴)(Haldane, John Burdon Sanderson)

فیزیولوژیست هندی، زادۀ انگلستان و متخصص ژنتیک. هالدین نویسندۀ کتاب‌های علمی عمومی نیز بود و در ۱۹۳۶، ارتباط هموفیلی[۱] و کوررنگی[۲] را نشان داد. در آکسفورد زاده شد و در آن‌جا درس خواند. در ۱۹۳۳، استاد ژنتیک یونیورسیتی کالج لندن شد. در ۱۹۵۷، در پی اعتراض به تهاجم انگلیس و فرانسه به سوئز[۳]، به هند مهاجرت کرد و به مدیریت آزمایشگاه وراثت و زیست‌سنجی اوریسا[۴] منصوب شد. در ۱۹۶۱، رسماً شهروند کشور هند شد. در ۱۹۲۴، نخستین شواهد مبنی‌بر پیروی آنزیم‌ها از قوانین ترمودینامیک را منتشر کرد. او دربارۀ اثر غلظت دی‌اکسید کربن خون بر تنظیم تنفس در انسان به پژوهش پرداخت. در ۱۹۴۲ و طی جنگ جهانی دوم، هالدین که برای آزمایش‌های زیست‌شیمیایی‌اش غالباً از بدن خود استفاده می‌کرد، برای آزمون نوعی دستگاه تصفیه هوا دو روز را در یک زیردریایی سپری کرد. او پذیرفته بود که انتخاب طبیعی، و نه جهش، نیروی پیش‌برندۀ تکامل است. در ۱۹۳۲، برای نخستین‌بار میزان جهش ژن‌های انسان را برآورد کرد و اثر جهش‌های زیان‌بار تکراری[۵] را بر جمعیت دریافت.

 


  1. haemophilia
  2. colour blindness
  3. Suez
  4. Genetics and Biometry Laboratory in Orissa
  5. recurrent mutation