هلاله

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هِلاله (meniscus)

هِلاله

در فیزیک، شکل خمیدۀ سطح مایع در لوله‌ای باریک، حاصل از اثر چسبندگی کشش سطحی[۱] (موئینگی[۲]). وقتی دیواره‌های ظرف با مایع مرطوب شوند، هلاله به شکل کاو (مقعر) درمی‌آید، ولی مایعات بسیار گرانرو (غلیظ)، مانند جیوه، هلاله‌ای به شکل کوژ (محدب) ایجاد می‌کنند. عدسی[۳] هلالی نیز عدسی کوژ ـ کاو یا کاو ـ کوژ است. وقتی مایعی در لوله‌ای باریک قرار می‌گیرد، کشش سطحی[۴] باعث می‌شود که سطح آن به‌شکل منحنی درآید. مایعاتی مانند آب، که دیوارهای ظرف را مرطوب می‌کنند، هلاله‌ای مقعر، و مایعات ویسکوز[۵] (گرانرو)، مانند جیوه[۶]، هلاله‌ای محدب تشکیل می‌دهند.

 


  1. surface tension
  2. capillary action
  3. lens
  4. surface tension
  5. Viscous
  6. mercury