ولادی قفقاز
وِلادی‌قَفْقاز (Vladikavkaz)
(با نام سابق اوردژونیکیدزِه[۱] از ۱۹۳۱ تا ۱۹۴۴ و از ۱۹۵۴ تا ۱۹۹۱؛ یا دزائوژیکائو[۲] از ۱۹۴۴ تا ۱۹۵۴) مرکز جمهوری خودمختار آلانیا[۳] (اوستیای شمالی[۴] سابق)، در فدراسیون روسیه، بر ساحل رود تِرِک[۵]، در کوه‌های قفقاز[۶]. جمعیت آن ۳۰۶هزار نفر است (۱۹۹۰). شهر مهم صنعتی است که سرب و روی، ماشین‌آلات، خودرو، شیشه، و پارچه تولید می‌کند. ولادی قفقاز در ۱۷۸۴ به‌منزلۀ قلعۀ مرزی تأسیس شد. در ۱۸۶۰ به شهر تبدیل و در ۱۸۶۳ مرکز ایالتی شد؛ این شهر همچنین مدت کوتاهی پایتخت جمهوری خودمختار اقوام کوهستانی[۷] (۱۹۲۱ـ۱۹۲۴) بود. نام شهر را در ۱۹۳۱ به افتخار گریگوری اوردژونیکیدزه[۸] تغییر دادند؛ او بلشویک‌ها[۹] را بر منطقۀ قفقاز[۱۰] تحمیل کرد. در هجوم آلمان[۱۱] به شوروی، در جنگ جهانی دوم، ولادی‌قفقاز شرقی‌ترین نقطه‌ای بود که نیرو‌های نازی به آن‌جا رسیدند (دسامبر ۱۹۴۲). بزرگراه نظامی در کوه‌های قفقاز از این شهر می‌گذرد و به تفلیس[۱۲]، پایتخت گرجستان[۱۳]، می‌رسد.