نمایش مبدأ برای ویتنی، الی (۱۷۶۵ـ۱۸۲۵)


ویتْنی، اِلی (۱۷۶۵ـ۱۸۲۵)(Whitney, Eli)

[[File:40131400.jpg|thumb|ماشين پنبه پاک‌کني، اختراع الي ويتني]]

مخترع امریکایی. در ۱۷۹۴، اختراع ماشین پنبه‌پاک‌کنی<ref>cotton gin

</ref> را برای جداکردن الیاف پنبه از پنبه‌دانه به‌ثبت رساند. همچنین، تولید‌کنندۀ سلاح‌های گرم بود و سیستمی نیز برای استانداردسازی ابداع کرد که زمینۀ ایجاد خط مونتاژ<ref>assembly line </ref> را فراهم کرد. در وست‌بورو<ref>Westborough </ref>، واقع در ماساچوست<ref>Massachusetts </ref>، زاده شد و در دانشگاه ییل<ref>Yale </ref>، در رشتۀ حقوق درس خواند. مشابه‌سازی و ساخت ماشین پنبه‌پاک‌کنی او چنان ساده بود که ناگزیر پس از مدتی دفاع از حق امتیاز خود را رها کرد. در ۱۷۹۸، به ساخت سلاح گرم در نیوهیون<ref>New Haven </ref>، واقع در کنتیکت<ref>Connecticut </ref> روی آورد و با ماشین‌ابزار، نوعی سلاح‌ گرم با قطعات کاملاً تعویض‌پذیر ساخت. طرح تقسیم‌ نیروی کار و تولید انبوه را نیز پیش نهاد. در ۱۸۱۸، ماشین کوچکی برای فرزکاری ساخت که میز متحرکی داشت و این میز در امتداد افقی، زیر تیغۀ‌ فرزِ گردان<ref>rotating cutter</ref>، و عمود بر آن حرکت می‌کرد.

&nbsp;

----

[[Category:فناوری و صنایع]] [[Category:اشخاص و نهادها]]