پسوند

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پَسوند

در اصطلاح زبان‌شناسی و دستور زبان، تکواژی که در آخر کلمۀ پایه می‌آید و شکل دستوری و معنای آن را تغییر می‌دهد. مثلِ «ی»، «گاه»، «ش» در کلمات «شیرازی»، «کارگاه»، «روش». پسوندها، به‌اعتبار معنی خود، کلمۀ مشتقّی می‌سازند که عبارت‌اند از ۱. پسوند اسم‌ساز، که به صفت یا ضمیر افزوده می‌شود و آن را به اسم تبدیل می‌کند. مثلِ: «یِ» حاصل مصدری در کلماتِ «زشتی»، «دوستی»؛ ۲. پسوند تصغیر، که در انتهای اسم می‌آید و به آن مفهومِ کوچکی می‌دهد. مثلِ: «ک»، «چه» در «پسرک»، «باغچه»؛ ۳. پسوند شباهت، که با کلمۀ قبل از خود قیدِ شباهت می‌سازد. مثلِ «وار»، «انه»، «آسا» در کلمات «مردوار»، «عاشقانه»، «برق‌آسا»؛ ۴. پسوند صفت‌ساز، که به انتهای بن فعل یا اسم می‌پیوندد و صفت می‌سازد. مثلِ «ی»، «ان»، «ـه» در کلماتِ «شیرازی»، «گریان»، «کوفته»؛ ۵. پسوند مکان، که با اسم قبل از خود قید مکان می‌سازد. مثلِ «گاه»، «ستان»، «زار» در «دانشگاه»، «لاله‌زار»، «گلستان»؛ ۶. پسوند نسبت، که با کلمۀ قبل از خود صفت نسبی می‌سازد. مثلِ «ین»، «ینه» در «پشمین»، «زرینه». نیز ← پیشوند