چاولی سقاوو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چاولی‌ سقاوو ( ـ۵۱۰ق)

(ملقب‌ به‌ فخرالدوله) سردار ایرانی‌ در روزگار سلجوقیان‌. او از مردم‌ ناحیه‌ای‌ میان‌ رامهرمز و ارجان‌ بود. ‌رفته‌رفته‌ در مرزهای‌ میان‌ فارس‌ و خوزستان‌ قدرتی‌ یافت‌ و بارها به‌ دژهای‌ اسماعیلیه‌ در آن‌ ناحیه‌ حمله‌ برد. محمد تپر سلجوقی،‌ پس‌ از آن‌که‌ به‌ تخت‌ شاهی‌ برآمد (۴۹۸ق)، مودود بن‌ التون‌ تگین‌ را به‌ محاصرۀ‌ چاولی‌ فرستاد. چاولی‌ پس‌ از هفت‌ ماه‌ تسلیم‌ شد و در اصفهان‌ به‌ حضور پادشاه رسید‌. در ۴۹۸ق محمد تپر حکومت‌ فارس‌ و در ۵۰۰ق حکومت‌ موصل‌ را به‌ او داد. چاولی‌ پس‌ از کشاکش‌ بسیار بر موصل‌ دست‌ یافت‌ و پس از مدتی از اطاعت‌ محمد تپر سرپیچید. در ۵۰۲ق محمد تپر بار دیگر مودود بن‌ التون‌ تگین‌ را به‌ سرکوبی‌ چاولی‌ فرستاد و او به‌ حله‌ گریخت، اما سرانجام‌ مودود بر موصل‌ دست‌ یافت‌ و چاولی‌ ناگزیر به‌ اصفهان‌ نزد محمد شتافت‌ و محمد نیز او را به‌ اتابکی‌ پسرش،‌ چغری‌ برگزید و به‌ حکومت‌ فارس‌ فرستاد. چاولی‌ تا ۵۱۰ق بر فارس‌ حکومت‌ راند و به‌ آشفتگی‌ و ناآرامیِ این‌ سرزمین‌ پایان‌ داد و کُردان‌ شبانکاره‌ را که‌ کورۀ‌ شاپور فارس‌ را به‌ ویرانی‌ کشانده‌ بودند سرکوب کرد و ‌ رونق‌ و آبادانی را‌ به‌ ولایت‌ باز آورد.