چرخه حیات

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چرخۀ حیات (life cycle)


چرخه حيات

در زیست‌شناسی، توالی مراحل تکوین اعضای یک گونۀ خاص. بیشتر مهره‌داران چرخۀ حیات ساده‌ای دارند که شامل لقاح[۱] یاخته‌های جنسی یا گامت‌ها[۲]، دوره نمو با نام رویان[۳]، یک دورۀ رشد جوانی[۴] پس از تولد یا از تخم‌‌درآمدن و دورۀ بلوغ[۵] (بزرگسال) همراه با تولید مثل جنسی[۶] و سرانجام مرگ است. چرخه‌های حیات بی‌مهر‌گان عموماً پیچیده‌ترند و ممکن است شامل بازسازی عمدۀ ظاهر جانور (دگردیسی[۷]) و شیوه‌های زندگی کاملاً‌ متفاوتی باشند. گیاهان نوع ویژه‌ای از چرخۀ زندگی با دو مرحلۀ متمایز، معروف به تناوب نسل‌ها[۸]، دارند. بسیاری از حشرات، مانند زنجره‌ها[۹]، سنجاقک‌‌ها[۱۰] و یک‌روزه‌ها[۱۱] دارای دورۀ طولانی نوزادی[۱۲] یا مرحلۀ شفیره‌ای[۱۳] و یک دورۀ کوتاه زندگی بالغ‌اند. مرحله نوزادی سنجاقک‌ها در محیط آبی و شکل بالغ زندگی آن‌ها در هوا سپری می‌شود. در بسیاری از بی‌مهر‌گان و پیش‌زیان جانوری چرخۀ حیات شامل نوعی توالی مراحل متفاوت است و در انگل‌ها مراحل متفاوت غالباً در بدن موجودات میزبان متفاوت است.

 


  1. fertilization
  2. gametes
  3. embryo
  4. juvenile
  5. adulthood
  6. sexual reproduction
  7. metamorphosis
  8. alternation of generation
  9. cicadas
  10. dragonflies
  11. mayflies
  12. larvae
  13. pupae