چگالی بحرانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چِگالیِ بحرانی (critical density)


در کیهان‌شناسی[۱]، کمترین چگالی میانگین عالم برای توقف انبساط[۲]، در نقطه‌ای در آینده. مقدار دقیق چگالی بحرانی به ثابت هابل[۳] وابسته است و درنتیجه قطعی نیست، اما تقریباَ بین ۲۹-۱۰ تا ۲۹-۱۰×۲ گرم بر سانتی‌متر مکعب، یا معادل چند اتم هیدروژن بر متر مکعب است. پارامتر چگالی، با نماد Ω، نسبت چگالی واقعی به چگالی بحرانی است. اگر Ω کوچک‌تر از یک باشد عالم باز است و برای همیشه منبسط خواهد شد، ولی اگر Ω بزرگ‌تر از یک باشد عالم بسته است و انبساط سرانجام متوقف خواهد شد و جای خود را به انقباض می‌دهد (← فروشکست_بزرگ). برآوردهای فعلی از مادۀ مرئی[۴] عالم نشان می‌دهد که Ω حدود ۰.۰۱ و بسیار پایین‌تر از چگالی بحرانی است، اما ممکن است مادۀ تاریک[۵] نادیدنی به‌حدی باشد ‌که Ω را تا محدودۀ ۰.۱ تا ۲ افزایش دهد.

 


  1. cosmology
  2. expanding
  3. Hubble’s constant
  4. visible matter
  5. ۵ dark matter