سال کبیسه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از کبیسه، سال)

سال کَبیْسِه (leap year)

سالی که براساسِ قرارداد، برای مطابقتِ سالِ نجومی با سال تقویمی، اندکی از سال‌های معمول طولانی‌تر در نظر گرفته می‌شود. در تقویمِ اعتدالی و خورشیدی، ماه‌های شش ماهۀ نخستِ سال ۳۱ روزه، پنج ماه بعدی ۳۰ روزه، و اسفند معمولاً ۲۹ روزه در نظر گرفته می‌شود. بدین ترتیب، جمعِ روزهایِ سالِ تقویمی در حالت عادی ۳۶۵ روز خواهد شد. این در حالی است که زمین یک دور مدارِ خود بر گِردِ خورشید را در مدت ۳۶۵ روز و ۵ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴۶ ثانیه طی می‌کند. بدین ترتیب، سالِ تقویمی حدود ۶ ساعت از سال نجومی کوتاه‌تر است. برای جبران این کمبود، مطابق قرارداد، هر چهار سال و گاه پنج سال یک‌بار اسفند را ۳۰ روزه در نظر می‌گیرند. با افزوده‌شدن یک روز کبیسه به سال، آن سال را نیز کبیسه می‌خوانند. در تقویمِ میلادیِ گریگوری، با اندک تفاوتی در تعیینِ سالِ کبیسه، این یک روزِ اضافی به انتهای ماهِ فوریه افزوده می‌شود.