ایذه، شهرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ایذه، شهرستان
کشور پرونده:Flag of Iran.svg ایران
استان خوزستان
بخش مرکزی و سوسن
جمعیت ۱۹8,871نفر (1395ش)
موقعیت نواحی شرقی استان خوزستان
نوع اقلیم در ارتفاعات معتدل تا معتدل مایل به سرد و در مرکز و غرب معتدلِ مایل به گرم و نیمه‌خشک
برخی بناهای مهم سنگ‌‌نگارۀ کول فرح
شهر ها و آبادی های مهم باجول، کولفرح، راسوند، چنارستان، ترشک، و پشت‌ پیان
موقعیت شهرستان ایذه بر روی نقشه

ایذِه، شهرستان

واقع در نواحی شرقی استان خوزستان، مشتمل بر بخش‌های مرکزی و سوسن، با مرکزیت اداری شهر ایذه. از شمال به شهرستان اندیکا، از شرق به کوهرنگ و اردل (در استان چهارمحال و بختیاری)، از جنوب به شهرستان‌های دزپارت و باغ‌ملک، و از غرب به شهرستان مسجد سلیمان محدود است. سرزمینی کوهستانی است که رو به شرق بر ارتفاع کوه‌های آن افزوده می‌شود؛ کوه سفید با ارتفاع ۳,۱۱۳متر، بلندترین آنهاست و کوه‌ گژگرد از دیگر ارتفاعات مهم این منطقه است. شهرستان پرآبی است که رودخانه‌های کارون، مرغاب، و هلایجان آن را مشروب می‌کنند. اقلیم این شهرستان در ارتفاعات معتدل تا معتدل مایل به سرد و در مرکز و غرب معتدلِ مایل به گرم و نیمه‌خشک و جمعیت آن ۱۹8,871نفر است (۱۳9۵).

مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از باجول، کول‌فرح، راسوند، چنارستان، ترشک، و پشت‌ پیان. دریاچۀ سد کارون در شمال ایذه حدّ فاصل این شهرستان و شهرستان مسجدسلیمان است، رودخانۀ مرغاب مرز غربی آن با شهرستان‌های باغ‌ملک و مسجدسلیمان است و آب بازفت، در شرق، آن را از استان چهارمحال و بختیاری جدا می‌کند. مردم این شهرستان از لرهای بختیاری و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. این منطقه دارای تاریخی چندهزارساله است و جزو قلمرو تمدن عیلامی بوده. سنگ‌‌نگارۀ کول فرح در ۷ کیلومتری شمال شرقی شهر ایذه از جمله آثار تاریخی به جا مانده از آن دوره است.